Η Κύπρος υπολογίζει το κόστος των ασθενέστερων σχέσεων με τη Ρωσία μετά την εισβολή του Κρεμλίνου στην Ουκρανία

Εναλλάσσεται εύκολα μεταξύ των ελληνικών και των ρωσικών, ο Ησαΐας καλωσορίζει τους επισκέπτες στην εκκλησία του στην Ταμασσό, βαθιά μέσα σε πορτοκαλεώνες στην κυπριακή ύπαιθρο.

Με τους πέντε αστραφτερούς χρυσούς τρούλους – που φέρθηκαν από την Αγία Πετρούπολη – είναι η πρώτη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία στην Κύπρο, που χρηματοδοτείται από έναν ιδιοκτήτη Ρωσικής κατασκευαστικής εταιρείας και αποτελεί ένδειξη της μεγάλης επιρροής της Ρωσίας στο νησί της Μεσογείου.

Εβδομάδες μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο Ησαΐας -ο Ελληνοκύπριος Μητροπολίτης Ταμασού, νότια της Λευκωσίας- επέμεινε στους Ρώσους ότι δεν πρέπει να «δαιμονοποιηθούν» από την επίθεση του Κρεμλίνου στο Κίεβο.

Προσπαθεί επίσης να καλωσορίσει μερικούς από τους χιλιάδες Ουκρανούς που έχουν φτάσει στην Κύπρο μετά την εισβολή – παρέχοντας καταφύγιο σε ορισμένους και οργανώνοντας κοινές ομάδες προσευχής με τον μεγάλο ρωσικό πληθυσμό του νησιού.

«Αυτή η επίθεση [on Ukraine] Αυτός είπε.

Οι προσπάθειες του ιερέα να προσαρμοστεί στις συνέπειες από τον πόλεμο καθρεφτίζουν αυτό που συμβαίνει σε όλη την Κύπρο, γνωστή από καιρό ως «Μόσχα στη Μεσόγειο» για τη δημοτικότητά της στους Ρώσους. Η χώρα έχει μερικές από τις στενότερες πολιτικές σχέσεις με τη Ρωσία από οποιοδήποτε κράτος μέλος της ΕΕ, αλλά προσπαθεί να διατηρήσει την ενότητα της ΕΕ έναντι της Μόσχας.

Και ενώ τμήματα της οικονομίας αισθάνονται τις συνέπειες των δυτικών κυρώσεων στη Ρωσία, η κρίση καταδεικνύει επίσης τη συνεχιζόμενη ικανότητα του νησιού να προσελκύει τους Ρώσους.

«Η Ρωσία έχει διεισδύσει σε όλο το φάσμα της πολιτικής ζωής, της οικονομικής δραστηριότητας, των μέσων ενημέρωσης και της εκκλησίας στη χώρα», δήλωσε ο Μακάριος Δροσιώτης, ερευνητής συγγραφέας και δημοσιογράφος στο νησί, από την ανεξαρτησία της Κύπρου τη δεκαετία του 1960.

Οι χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές του νησιού, η ευέλικτη νομοθεσία και η ένταξη στην ΕΕ αποδείχθηκαν πόλο έλξης για τους Ρώσους επενδυτές μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Το 2012, ένα χρόνο πριν η οικονομική κρίση αναγκάσει το νησί να επιδιώξει διεθνή διάσωση, οι τραπεζικές καταθέσεις που κατείχαν κάτοικοι εκτός ευρωζώνης ανήλθαν σε 21,9 δισ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου.

Έχουν συρρικνωθεί σημαντικά αλλά εξακολουθούν να ανέρχονται σε 6,4 δισ. ευρώ στο τέλος Φεβρουαρίου. «Με βάση τα όσα έχουν αναφέρει οι τράπεζες, το 80 τοις εκατό αυτού του ποσού είναι ρωσικά χρήματα», δήλωσε η Fiona Mullen, διευθύντρια της Sabenta Economics, μιας εταιρείας συμβούλων με έδρα τη Λευκωσία.

Πολιτικά, η Κύπρος θεωρούσε εδώ και καιρό τη Ρωσία ως δυνητικά χρήσιμο σύμμαχο στη μακροχρόνια διαμάχη της με την Τουρκία, η οποία εισέβαλε στη βόρεια Κύπρο το 1974. Το νησί παραμένει διαιρεμένο, με μόνο τη βόρεια Κύπρο να αναγνωρίζεται από την Άγκυρα.

Ωστόσο, στον απόηχο της εισβολής της Μόσχας στην Ουκρανία, η Κύπρος μπήκε στη γραμμή της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε κυρώσεις κατά της Μόσχας. «Δεν είχαμε άλλη επιλογή», ​​είπε ο Ιωάννης Κασουλίδης, υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου. «Η απόφασή μας ήταν η στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η αλληλεγγύη της Ένωσης».

Και για κάποιους Κύπριους, ο πόλεμος της Ουκρανίας έχει παραλληλισμούς με τη δική τους εμπειρία. Σε πρόσφατη δημοσκόπηση που διεξήγαγε ο Πολίτης, μια από τις κορυφαίες εφημερίδες του νησιού, περισσότερο από το 80 τοις εκατό των Κυπρίων είπε ότι υπήρχαν ομοιότητες μεταξύ των γεγονότων στην Ουκρανία και της τουρκικής εισβολής.

«Από τη στιγμή που η Ρωσία έκανε στην Ουκρανία ό,τι έκανε η Τουρκία σε εμάς, δεν είχαμε άλλη επιλογή από το να σηκωθούμε και να μιλήσουμε όπως κάναμε στην περίπτωσή μας», είπε ο Κασουλίδης.

Η Κύπρος συγκαταλέγεται στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχουν πληγεί περισσότερο από τις κυρώσεις. Οι Ρώσοι αποτελούν περισσότερο από το 20 τοις εκατό των επισκεπτών και φέτος ο τουρισμός αναμενόταν να επωφεληθεί από τις απευθείας πτήσεις από τις ρωσικές πόλεις. Πολλά από αυτά θα εξαφανιστούν.

«Περιμέναμε 800.000 επισκέπτες, κυρίως από τη Ρωσία και κάποιους από την Ουκρανία και τη Λευκορωσία», δήλωσε ο Σάβας Πέρδιος, αναπληρωτής υπουργός Τουρισμού.

Στη Λεμεσό, το ιστορικό κέντρο της ρωσικής κοινότητας στην Κύπρο, ο Μιχαήλ Κωνσταντίνου, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης μιας εταιρείας εκλεκτών κοσμημάτων, αισθάνεται τον αντίκτυπο. «Είμαστε ένα μικρό νησί. Εάν οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί δεν επισκεφθούν, τελειώσαμε».

Είναι τόση η σημασία της ρωσικής αγοράς που ο Stanislav Osadchy, πρεσβευτής της Μόσχας στην Κύπρο, απευθύνει έκκληση στην κυβέρνηση για την απόφασή της να στηρίξει τις κυρώσεις. «Πυροβόλησες τον εαυτό σου στα πόδια», είπε στην τηλεόραση λίγες μέρες μετά την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία, σημειώνοντας ότι Ρώσοι τουρίστες θα πήγαιναν αντ’ αυτού στην Τουρκία. “Αυτό θέλετε; Αφήστε τους να πάνε να ξοδέψουν τα χρήματά τους εκεί;”

Οι Ρώσοι αποτελούν περίπου το 6 τοις εκατό των 800.000 κατοίκων της Κύπρου. Στη Λεμεσό, ο Alexei Volopov, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης του μουσικού σταθμού Radio Russia, είπε ότι τα διαφημιστικά του έσοδα έχουν συρρικνωθεί κατά 70%, καθώς οι Κύπριοι πελάτες ανησυχούν ότι συνδέονται με το ρωσικό ραδιόφωνο.

«Μου ζητούν είτε να αλλάξω το όνομα του σταθμού είτε να κάνω δήλωση κατά του πολέμου», είπε.

Το κυπριακό τραπεζικό σύστημα έχει επίσης νιώσει τις επιπτώσεις του πολέμου. Πριν από τρεις εβδομάδες, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διόρισε έναν προσωρινό διευθυντή για να επιβλέπει την εκκαθάριση της RCB Bank, ενός δανειστή που ιδρύθηκε ως θυγατρική της ρωσικής VTB Bank. Την ημέρα της εισβολής, η RCB ανακοίνωσε τη μεταβίβαση του μεριδίου ελέγχου της VTB στη διαχείρισή της προτού επιβληθεί κυρώσεις. Τώρα οι καταθέσεις πελατών ύψους 2,8 δισ. ευρώ από την RCB θα επιστραφούν ή θα μεταφερθούν σε άλλη τράπεζα.

Στη Λεμεσό, πολλοί Ρώσοι έχουν επενδύσει σε παραθαλάσσια διαμερίσματα πολλών εκατομμυρίων ευρώ. Η Κύπρος έλαβε διαβατήρια με αντάλλαγμα μια επένδυση άνω των 2 εκατομμυρίων ευρώ στη χώρα, αλλά το αμφιλεγόμενο σχέδιο καταργήθηκε το 2020 αφού το νησί της Μεσογείου απέκτησε χιλιάδες νέους πολίτες.

Οι κυπριακές αρχές επιβεβαίωσαν ότι ερευνούν τέσσερις Ρώσους, στους οποίους έχουν επιβληθεί κυρώσεις από την εισβολή στην Ουκρανία και είναι μεταξύ αυτών που έχουν λάβει διαβατήρια.

Ο Νικολάι Ιβτσίκοφ, πρώην διευθύνων σύμβουλος της ρωσικής εταιρείας πετρελαίου Lukoil, ο οποίος ζει στην Κύπρο από το 2017, έχτισε μια ακμάζουσα εταιρεία ανάπτυξης διαμερισμάτων για Ρώσους ομογενείς. Από την εισβολή, είπε ότι θα πρέπει να αλλάξει το επιχειρηματικό του μοντέλο.

Μας έχει επηρεάσει η κρίση. Θα είναι δύσκολο για τους ανθρώπους από τη Ρωσία να αγοράσουν σπίτια.

Ωστόσο, σε μια πιθανή ένδειξη της ανθεκτικότητας της Κύπρου, ο Ivchikov είπε ότι η εταιρεία του θα μπορούσε να επωφεληθεί από μια διαφορετική εισροή προσφύγων. Από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος, εταιρείες τεχνολογίας με έδρα τη Ρωσία έχουν μεταφέρει υπαλλήλους τους στην Κύπρο για να αποφύγουν τις κυρώσεις και τους διαδικτυακούς περιορισμούς της Μόσχας. Είπε ότι επαγγελματίες υψηλής ειδίκευσης προέρχονται επίσης από την Ουκρανία και τη Λευκορωσία.

Σημαντική αύξηση έχει σημειωθεί στα ενοίκια, δήλωσε ο Pavlos Loiseau, Διευθύνων Σύμβουλος της WIRE FS, μιας εταιρείας που συλλέγει δεδομένα ακίνητης περιουσίας.

«Αυτές τις μέρες είναι πολύ δύσκολο να βρεις διαμέρισμα στη Λεμεσό», είπε. «Ακόμα κι αν ο πόλεμος σταματήσει τους επόμενους μήνες, θα δούμε αύξηση των αφίξεων στην Κύπρο και οι άνθρωποι δεν θα επιστρέψουν σύντομα. Κανείς δεν περιμένει από κανέναν να επιστρέψει τα επόμενα τρία με πέντε χρόνια».