Παρά την αναστάτωση του καιρού, η Ολυμπιακή φλόγα ανάβει στο Παρίσι στο λίκνο των αρχαίων ελληνικών αγώνων

Η φλόγα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες που θα διεξαχθούν στο Παρίσι άναψε στον χώρο των αρχαίων αγώνων στη νότια Ελλάδα.

Ο συννεφιασμένος ουρανός απέτρεψε τις προσπάθειες την Τρίτη να ανάψει τη φλόγα με τον συνηθισμένο τρόπο, όταν μια ηθοποιός ντυμένη αρχαία Ελληνίδα ιέρεια χρησιμοποίησε τον ήλιο για να ανάψει μια ασημένια φλόγα.

Αντίθετα, χρησιμοποιήθηκε εφεδρικός πυρσός, ο οποίος άναψε στον ίδιο χώρο τη Δευτέρα, κατά την τελική άσκηση.

Στη συνέχεια τη φλόγα θα μεταφέρει από τους ερειπωμένους ναούς και τα αθλητικά στάδια της αρχαίας Ολυμπίας ομάδα λαμπαδηδρόμων. Το 11ήμερο ταξίδι στην Ελλάδα ολοκληρώνεται με την παράδοσή του στην Αθήνα στους διοργανωτές του Παρισιού 2024.

Τι πρέπει να γνωρίζετε για την τελετή αφής των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού στην Ελλάδα;

Μια ιέρεια προσεύχεται στον νεκρό θεό του ήλιου μπροστά από έναν γκρεμισμένο ελληνικό ναό. Αν ο ουρανός είναι καθαρός, θα ανάψει μια φλόγα που θα κάψει το Παρίσι σε όλο το σημαντικότερο αθλητικό γεγονός στον κόσμο. Μετά αρχίζουν οι ομιλίες.

Στις 16 Απριλίου, η φλόγα για τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι, το λίκνο των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων στη νότια Ελλάδα, θα ανάψει σε μια προσεκτικά χορογραφημένη τελετή.

Στη συνέχεια, προγραμματίζεται να ταξιδέψει σε όλη την Ελλάδα πάνω από 5.000 χιλιόμετρα (3.100 μίλια) πριν παραδοθεί στους Γάλλους διοργανωτές στην Αθήνα, τον τόπο που χρησιμοποιήθηκε για τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες το 1896.

Ακολουθεί μια ματιά στη λειτουργία και το νόημα της περίτεχνης τελετής που πραγματοποιήθηκε ανάμεσα στα ερείπια της αρχαίας Ολυμπίας πριν από κάθε σύγχρονη Ολυμπιάδα.

Δεν μπόρεσαν να το ανάψουν οι Γάλλοι στο Παρίσι;

Δεν μπορούν να ανακοινωθούν τα Όσκαρ σε τηλεδιάσκεψη; Η παρέλαση στην Ολυμπία αποτελεί ουσιαστικό μέρος κάθε Ολυμπιακού Αγώνα για σχεδόν 90 χρόνια από τους Αγώνες του Βερολίνου. Αυτό είχε σκοπό να παράσχει έναν αναπόδραστο σύνδεσμο μεταξύ του σύγχρονου γεγονότος και του αρχαίου ελληνικού πρωτοτύπου πάνω στο οποίο βασίστηκε αρχικά.

Μόλις η φλόγα μεταφερθεί με κάθε δυνατό μέσο στην πόλη υποδοχής –πετάχτηκε με δορυφόρο, μεταφέρεται στην κορυφή του Έβερεστ και ρυμουλκείται υποβρύχια– ανάβει ένα καζάνι που θα παραμείνει αναμμένο στο οικοδεσπότη Ολυμπιακό στάδιο μέχρι το τέλος των Αγώνων. Στη συνέχεια χρησιμοποιείται στους Παραολυμπιακούς Αγώνες.

Πώς φωτίζεται λοιπόν;

Μια ηθοποιός υποδύεται μια αρχαία Ελληνίδα ιέρεια που κρατά έναν ασημένιο φακό που περιέχει πολύ εύφλεκτα υλικά πάνω από έναν κοίλο καθρέφτη. Το φως του ήλιου αντανακλά κάθε ίντσα του γυαλισμένου μεταλλικού ημισφαιρίου και συγκεντρώνεται σε ένα καυτό σημείο, αναφλέγοντας τη φλόγα.

Η ηθοποιός Marie Mena, που υποδύεται την Αρχιέρεια, ανάβει μια δάδα κατά τη διάρκεια της επίσημης τελετής αφής της δάδας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού, στην τοποθεσία της αρχαίας Ολυμπίας, στην Ελλάδα, στις 16 Απριλίου 2024. | Πίστωση εικόνας: AP

Αυτό γίνεται μέσα στον αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας, μπροστά από τον αρχαίο ναό της Ήρας – της συζύγου του Δία, βασιλιά των Ελλήνων θεών, του οποίου ο ερειπωμένος ναός βρίσκεται κοντά.

Τέλος, η δάδα χρησιμοποιείται για να ανάψει τη δάδα του πρώτου διαγωνιζόμενου -σε χρώμα σαμπάνιας φέτος για τη Γαλλία- και μια μακρά σκυταλοδρομία μέσω της Ελλάδας οδηγεί στην παράδοσή της στις 26 Απριλίου στο Παναθηναϊκό Στάδιο στην Αθήνα.

Πρέπει να είναι τόσο περίπλοκο;

Οι φωτιές και οι φορτηγίδες κάνουν ένα εντυπωσιακό θέαμα, και παρόλο που η σκωπτική προσευχή της ιέρειας στον Απόλλωνα μπορεί να μείνει αναπάντητη, ο παραβολικός καθρέφτης λειτουργεί καλά.

Η ιδέα ήταν το αποτέλεσμα της ελληνογερμανικής συνεργασίας πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936 στη Ναζιστική Γερμανία, οι οποίοι ήταν γεμάτοι φανφάρες, γιορτές – και σβάστικες. Η ιδέα βασίστηκε σε έναν μηχανισμό που αναφέρουν οι αρχαίοι συγγραφείς σε ένα μη ολυμπιακό πλαίσιο και εξυπηρετούσε την επιθυμία να αναμειχθούν τα παιχνίδια της αρχαιότητας με μια σύγχρονη αναβίωση.

Μια καινοτομία του 1936 περιελάμβανε τη μεταφορά της δάδας στο Βερολίνο, και αυτή η ιδέα ακολουθήθηκε με ορισμένες τροποποιήσεις έκτοτε. Η ιδέα της μετάδοσης της φλόγας από κούφιους μίσχους φυτών – μια αναφορά στον ελληνικό μύθο του Προμηθέα που έκλεψε τη φωτιά από τους θεούς – εγκαταλείφθηκε ως μη πρακτική.

Αυτό συνέβαινε σε παλιότερα παιχνίδια;

και οι δύο. Αλλά οι σύγχρονοι αθλητές δεν αγωνίζονται γυμνοί ή όταν κερδίζουν δεν λαμβάνουν στεφάνια από λουλούδια ελιάς και δικαίωμα σε μαρμάρινο άγαλμα στο όνομά τους – και για τους τρεις νικητές δεν λαμβάνουν άγαλμα με την πραγματική τους εικόνα.

Οι πόλεμοι δεν σταματούν για λίγο για να επιτρέψουν τη διεξαγωγή σύγχρονων αγώνων, οι γυναίκες όχι μόνο παρευρίσκονται αλλά και διαγωνίζονται και οι πλούσιοι προστάτες -ή αρχηγοί κρατών- δεν καρπώνονται τη δόξα για τις νίκες των ομάδων των αρμάτων τους.

Σύμφωνα με την αρχαία ελληνική παράδοση, οι Αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες, που γίνονταν κάθε τέσσερα χρόνια προς τιμήν του Δία, ξεκίνησαν το 776 π.Χ. Τα πιο σημαντικά ήταν τα μεγάλα ελληνικά αθλητικά φεστιβάλ, όπου οι εκδηλώσεις περιελάμβαναν τρέξιμο, πάλη και ιπποδρομίες. Θα μπορούσαν να το παρακολουθήσουν έως και 40.000 θεατές.

Όπως στις περισσότερες προβιομηχανικές κοινωνίες, η ζωή στην αρχαία Ελλάδα ήταν πολύ σωματική και ένα καλά ασκούμενο σώμα θεωρούνταν σημάδι τζέντλεμαν.

Οι αγώνες συνεχίστηκαν, με κάποιες μικρές δυσλειτουργίες, μέχρι που οι νέες χριστιανικές αρχές στην Ελλάδα τους απαγόρευσαν ως μέρος του κατακριτέου παγανιστικού παρελθόντος, το 393 μ.Χ.

Θα μπορούσε κάτι να χαλάσει την παράσταση;

Βροχή. Και πυκνή συννεφιά. Τότε ο καθρέφτης δεν θα λειτουργήσει. Ωστόσο, οι διοργανωτές εκδηλώσεων στην Ολυμπία πραγματοποιούν αρκετές πρόβες τις ημέρες πριν από την επίσημη φωταγώγηση, η οποία παρέχει έναν εφεδρικό φακό σε περίπτωση που ο ήλιος δεν λάμπει τη μεγάλη μέρα.

Τελετή Ολυμπιακής Φλόγας Παρίσι 2024 – Αρχαία Ολυμπία, Ελλάδα – 16 Απριλίου 2024 Ερμηνευτές παίζουν ως ιέρειες κατά τη διάρκεια της τελετής Ολυμπιακής Φλόγας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού 2024 REUTERS/Άλκης Κωνσταντινίδης | Πηγή εικόνας: Άλεξ Κωνσταντινίδης

Οι πιθανές διαμαρτυρίες δημιουργούν ακόμη μεγαλύτερο πονοκέφαλο. Δύο φορές αυτόν τον αιώνα – κατά τη διάρκεια των τελετών φωταγώγησης για τους Θερινούς και Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στο Πεκίνο – ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διέκοψαν τον εορτασμό μέσα στον περιφραγμένο και αυστηρά φυλασσόμενο αρχαιολογικό χώρο. Ακόμη και μετά την αμηχανία που προκάλεσε το πρώτο περιστατικό το 2008, η ελληνική αστυνομία δεν μπόρεσε να προβλέψει και να αποτρέψει το δεύτερο περιστατικό δεκατέσσερα χρόνια αργότερα.

Το άναμμα της Ολυμπιακής δάδας, με ευρεία τηλεοπτική κάλυψη –αν και η επίσημη μετάδοση αποφεύγει να δείξει οποιαδήποτε μορφή διαμαρτυρίας– αποτελεί πόλο έλξης για ακτιβιστές που θέλουν να κλέψουν τα φώτα της δημοσιότητας. Ακόμα κι αν ήταν δυνατό, τουλάχιστον θεωρητικά, να φυλάξουμε αποτελεσματικά την αρχαία Ολυμπία, η διαδρομή της δάδας μέσω της Ελλάδας είναι πολύ μεγάλη για να είναι απρόσβλητη στις διαμαρτυρίες.

Τα γεγονότα του 2008 στην Ολυμπία και όχι μόνο οδήγησαν στην ακύρωση της λαμπαδηδρομίας εκτός Ελλάδας και της διοργανώτριας χώρας.