με Νικ Μπεκ, Ανταποκριτής Ευρώπης
Οργανισμός Προστασίας του ΠεριβάλλοντοςΑν φτάσετε σε μια από τις ηλιακές κηλίδες της Μαγιόρκα αυτό το καλοκαίρι, θα δείτε δύο ασταμάτητες δυνάμεις.
Τα πρώτα, τόσο παλιά όσο ο χρόνος, είναι τα κύματα της Βαλεαρίδας Θάλασσας, που εξαφανίζουν συστηματικά τα κάστρα από άμμο που χτίστηκαν με αγάπη εκείνη την ημέρα.
Το δεύτερο φαινόμενο, που είναι πιο πρόσφατο, είναι το τουριστικό τσουνάμι που απειλεί να καταναλώσει τα πάντα στο πέρασμά του.
Κάθε εκατοστό της παραλίας αξιοποιείται. Η εύρεση θέσης στάθμευσης είναι σαν να βρίσκεις χρυσό.
Εάν αφήσετε την ξαπλώστρα σας για πάρα πολύ καιρό, τα υπάρχοντά σας θα καταστραφούν ανεπιτήδευτα για να ανοίξει ο δρόμος για τη μεγάλη ουρά των επίδοξων σφετεριστών.
Όλα αυτά είναι σημάδια ευμάρειας που βλέπουμε και ακούμε σε όλο το νησί, ειδικά στους ήχους των μηχανών ανέπαφων πληρωμών που προέρχονται από πολυσύχναστα ξενοδοχεία, εστιατόρια και μπαρ.
Μια χορωδία εμπορίου υποστηρίζεται από ρεκόρ επισκεπτών.
Αλλά αν πρόκειται για μια ιστορία μεγάλης περιουσίας που αφιερώνεται σε μια ισπανική κοινότητα με γνώσεις επιχειρήσεων, η Sonia Ruiz σίγουρα δεν συμμετείχε.
Συναντάμε μια 31χρονη μητέρα ενός παιδιού σε ένα πάρκο εκατοντάδες μέτρα από την παραλία της πρωτεύουσας Πάλμα.
Ο τετράχρονος γιος της Λούκα περιηγείται στις διάφορες τσουλήθρες της παιδικής χαράς χωρίς εμφανή ανησυχία.
Αλλά η Sonya υποφέρει πραγματικά. Η ιδιοκτήτρια τους ζήτησε να φύγουν και λέει ότι είναι αδύνατο να βρουν ένα νέο μέρος.
«Κάθε μέρα ψάχνω και κάθε μέρα το ενοίκιο ανεβαίνει», λέει.
«Σταματώ ακόμη και ανθρώπους στο δρόμο και τους ρωτάω αν έχουν κάτι γιατί πλησιάζει η μέρα που πρέπει να φύγω από το διαμέρισμα και βλέπω τον εαυτό μου και τον γιο μου άστεγους γιατί δεν υπάρχει απολύτως τίποτα».
Η Σόνια και ο σύντροφός της χωρίζουν αλλά αναγκάζονται να ζήσουν μαζί γιατί δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά το ενοίκιο μεμονωμένα, παρόλο που βγάζουν μαζί 2.400 ευρώ το μήνα.
“Σου ζητούν προκαταβολή για αρκετούς μήνες. Κάποιοι μάλιστα μου είπαν ότι δεν θέλουν παιδιά, δεν θέλουν ζώα. Πολλοί ψάχνουν για καταφύγιο”.
Όπως χιλιάδες Μαγιόρκανοι, η Σόνια διαμαρτυρήθηκε αυτή την εβδομάδα ενάντια στον αυξημένο τουρισμό που κατηγορείται για την πτώση του βιοτικού επιπέδου μεταξύ των ντόπιων.
Οι ακτιβιστές λένε ότι το υψηλό κόστος στέγασης οφείλεται στο ότι μεγάλος αριθμός κατοικιών και διαμερισμάτων αγοράζονται από αλλοδαπούς ή τουλάχιστον τους ενοικιάζονται για μεγάλες περιόδους του καλοκαιριού.
«Είναι αδύνατο να διατηρηθεί αυτό το μοντέλο», λέει ο 25χρονος πατέρας Juan Femenia έξω από τον καθεδρικό ναό στην Πάλμα, την πρωτεύουσα της Μαγιόρκα.
Είναι μέρος ενός κινήματος που ονομάζεται «Menys Turisme, Més Vida» ή «Λιγότερος τουρισμός, περισσότερη ζωή».
Λέει ότι ο άνευ προηγουμένου αριθμός επισκεπτών όχι μόνο απομακρύνει τους κατοίκους της περιοχής από την αγορά κατοικίας, αλλά χρησιμοποιούν επίσης δημόσιους χώρους, δημόσιες υπηρεσίες και φυσικούς πόρους.
Ο Bear ξεκίνησε τον ακτιβισμό του πριν από πέντε χρόνια ως μέρος του κλιματικού κινήματος της Γκρέτα Τούνμπεργκ, αλλά η εστίασή του τώρα έχει στραφεί στο κόστος ζωής για τους πολίτες του νησιού.
«Οι εταιρείες μετατοπίζονται από την πώληση παραδοσιακών προϊόντων σε πολυεθνικές εταιρείες που πουλάνε παγωτά και εμείς χάνουμε την ταυτότητά μας», λέει.
Ο Πέρι δείχνει προς το λιμάνι, μακριά από τις σειρές των πλανόδιων πωλητών και τα αυξανόμενα πλήθη που γεμίζουν την πλατεία, εξηγώντας ότι ορισμένα κρουαζιερόπλοια αποβιβάζουν έως και 12.000 επισκέπτες την ημέρα στο νησί.
Λέει ότι είναι μύθος ότι η Μαγιόρκα χρειάζεται συνεχή τουριστική επέκταση για να επιβιώσει και ότι η πραγματικότητα είναι ότι πολλοί ντόπιοι ετοιμάζονται να φύγουν για πάντα επειδή δεν έχουν πλέον την οικονομική δυνατότητα να ζουν εδώ.
Ο Πέρι λέει ότι η επιβολή περιορισμών στις αφίξεις πτήσεων και στον ελλιμενισμό κρουαζιερόπλοιων θα ανακουφίσει αμέσως την πίεση στο νησί.
Αυτό το αίτημα θα αποτελέσει μέρος των συνθημάτων και των πανό που υψώθηκαν σε όλη την Πάλμα κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων αυτή την εβδομάδα.
Η Εθνική Στατιστική Αρχή της Ισπανίας λέει ότι 14,4 εκατομμύρια ξένοι τουρίστες επισκέφτηκαν τις Βαλεαρίδες Νήσους πέρυσι και ότι η Μαγιόρκα είναι η μεγαλύτερη από αυτές με μεγάλη διαφορά – ακολουθούμενη από τη Μινόρκα και μετά την Ίμπιζα.
Ο αριθμός των διεθνών επισκεπτών στο αρχιπέλαγος αυξήθηκε κατά 9,1% σε σύγκριση με το 2022, ενώ οι δαπάνες τους αυξήθηκαν κατά ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό – 16,4%, αναφέρει το ινστιτούτο.
Αν λάβουμε υπόψη και τον αριθμό των Ισπανών επισκεπτών, οι ακτιβιστές ισχυρίζονται ότι φέτος θα μπορούσαν να δουν 20 εκατομμύρια επισκέπτες στις Βαλεαρίδες Νήσους.
Καθώς τα τουριστικά αξιοθέατα της Ισπανίας έχουν εξελιχθεί κατά τη διάρκεια των δεκαετιών, η συζήτηση έχει ενταθεί για το εάν εκατομμύρια επισκέπτες φέρνουν περισσότερα προβλήματα παρά οφέλη.
Φαίνεται ότι κάτι άλλαξε φέτος. Ο θυμός μεταξύ πολλών ντόπιων έχει φτάσει σε νέο επίπεδο – αυτό ήταν ιδιαίτερα εμφανές στη Βαρκελώνη πρόσφατα όταν Οι επισκέπτες πλημμύρισαν με νεροπίστολα.
Διαδηλώσεις έχουν ξεσπάσει και αλλού στην ηπειρωτική χώρα, στη Μάλαγα, καθώς και στα Κανάρια Νησιά. Τώρα τα τουριστικά αξιοθέατα της Ισπανίας προσπαθούν να αποκρούσουν τον φαινομενικά αναπόφευκτο κατακλυσμό.
Ορισμένες βρετανικές εφημερίδες έχουν συντάξει λίστες με «μη φιλικά μέρη διακοπών» που πρέπει να αποφύγετε το καλοκαίρι του 2024.
Σε μια πολυσύχναστη παραλία στο Magaluf, έναν από καιρό αγαπημένο προορισμό για εκατομμύρια Βρετανούς παραθεριστές, η οικογένεια Green από το Rotherham απολαμβάνει χαρούμενα ένα κουπί.
Αυτό είναι το πρώτο ταξίδι του πατέρα Άνταμ στο εξωτερικό, αν και το να το αποκαλούμε «διακοπές» μπορεί να είναι υπερβολή καθώς ο ίδιος και η σύζυγός του προσέχουν τα επτά παιδιά τους.
“Είναι ταραχώδης, αλλά φτάνουμε εκεί. Εκτός από τη ζέστη, είναι υπέροχο”, λέει.
Τους ρωτάω αν έχουν ακούσει για τις διάφορες διαμαρτυρίες που έγιναν και αν τους έκανε να το σκεφτούν δύο φορές πριν έρθουν στη Μαγιόρκα.
«Είχα δει λίγο από αυτό στις ειδήσεις, αλλά προσπάθησα να μην το δω γιατί δεν ήθελα να με αγχώσει και να με αποθαρρύνει από το να έρθω επειδή το είχαμε ήδη κάνει κράτηση και πληρώσει», λέει η Σάρλοτ. .
Τι γίνεται με την κύρια ώθηση του επιχειρήματος των τοπικών διαδηλωτών – ότι ο ανερχόμενος τουρισμός έχει τεράστιο αρνητικό αντίκτυπο;
«Δεν συμβάλλουν οι τουρίστες στην προώθηση αυτού του τόπου και στην παραγωγή κερδών από αυτό;» ρωτάει ο Αδάμ.
“Οι άνθρωποι ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο, και αυτό είναι το θέμα. Χωρίς τουρίστες δεν θα υπήρχαν θέσεις εργασίας, ούτε μισθοί, ούτε τίποτα. Εξαρτώνται από αυτό, σωστά;”