Το θέατρο είναι μια από τις πιο διαχρονικές μορφές τέχνης από την αρχαία Ελλάδα. Οι ελληνικές τραγωδίες και κωμωδίες είναι το θεμέλιο για την κατανόηση του πολιτισμού της αρχαίας Ελλάδας – από τον Ευριπίδη έως τον Σοφοκόλ – και οι γραπτές τους μορφές εξακολουθούν να διαβάζονται και να μελετώνται ευρέως μέχρι σήμερα.
Όμως το θέατρο είναι πρωτίστως μια τέχνη ψυχαγωγίας και το αισθητικό τοπίο στο οποίο εμπλέκονταν τα αρχαία ελληνικά έργα ήταν καθοριστικής σημασίας. Οι μάσκες ήταν ένα από τα πιο χαρακτηριστικά εργαλεία αυτών των παραστάσεων. Γιατί όμως οι Έλληνες ηθοποιοί ένιωσαν την ανάγκη να καλύψουν το πρόσωπό τους;
Αν και μπορεί να φαίνεται αντίθετο, οι μάσκες βοήθησαν τους ηθοποιούς να αναδείξουν τις εκφράσεις και τα συναισθήματά τους περισσότερο στο κοινό. Οι μάσκες έδωσαν επίσης στους ηθοποιούς τη δυνατότητα να παίξουν πολλαπλούς ρόλους σε μία παράσταση, και δεδομένου ότι τα έργα στην αρχαία Ελλάδα παίζονταν εξ ολοκλήρου από άνδρες, τους έδωσαν τη δυνατότητα να αλλάξουν και φύλο.
Μάσκες αρχαίου ελληνικού θεάτρου που συνδέονται με τη διονυσιακή γιορτή
Αυτές οι ιδιότητες μεταμόρφωσης επέτρεψαν σε αυτούς τους ηθοποιούς να ενσαρκώσουν πλήρως τους θεούς και τις μυθικές οντότητες που κατοικούσαν στις ιστορίες της αρχαίας Ελλάδας. Αυτή η συσχέτιση με την προσωποποίηση συνδέθηκε στενά με τον θεό του κρασιού Διόνυσο. Οι Έλληνες είδαν μια σύνδεση μεταξύ της ικανότητας της μάσκας να αλλάζει ριζικά τη συμπεριφορά του ηθοποιού και της επίδρασης του κρασιού στις πράξεις και την κρίση ενός ατόμου.
Ο Διόνυσος συνδέθηκε στενά με την τρέλα και τις θορυβώδεις τελετουργίες – Ο όρος “bacchanal” προέρχεται από το λατινικό του όνομα “Bacchus” – Έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του αρχαίου ελληνικού θεάτρου.
Στο μύθο, ο Διόνυσος είναι γνωστό ότι απελευθέρωσε τους οπαδούς του από τους κοινωνικούς και πολιτιστικούς περιορισμούς μέσω του κρασιού ή των τελετουργιών, κυρίως στο τραγικό έργο του Ευριπίδη «The Backy».
Πολλά αρχαία ελληνικά έργα παίχτηκαν στην Αθήνα στα φεστιβάλ που έγιναν προς τιμήν του Διονύσου, προσελκύοντας μεγάλο πλήθος παρευρισκομένων από όλη την Ελλάδα. Το θέατρο έγινε ουσιαστικό μέρος της ταυτότητας της πόλης, λαμβάνοντας κρατική χρηματοδότηση καθώς και σημαντικούς θαμώνες της τέχνης. Αυτά τα φεστιβάλ εξελίχθηκαν σε ετήσια Διονύσια όπου διακεκριμένοι θεατρικοί συγγραφείς ανταγωνίζονται μεταξύ τους.
Οι περισσότερες μάσκες που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ήταν κατασκευασμένες από βαμμένο λινό και είχαν καταστραφεί ή χαθεί με την πάροδο του χρόνου. Οι θεατρικές μάσκες τεκμηριώνονται ευρέως μέσα από ιστορικά αρχεία και γλυπτικά σχέδια του ελληνικού θεάτρου. Αντίγραφα των μασκών δημιουργήθηκαν αργότερα χρησιμοποιώντας διάφορα άλλα μέσα.
Ανακαλύψτε τη μάσκα του Διονύσου στη δυτική Τουρκία
Μια εξαιρετικά εκφραστική μάσκα από πηλό, που πιστεύεται ότι αντιπροσωπεύει τον Διόνυσο, ανακαλύφθηκε πρόσφατα κατά τη διάρκεια ανασκαφών στην αρχαία ελληνική πόλη Δασκίλλειον στη δυτική Τουρκία.
Ο θησαυρός που ανακαλύφθηκε πρόσφατα, ο οποίος φαίνεται να αντιπροσωπεύει μια κάπως παχουλή θεότητα, βρίσκεται στην Ακρόπολη της πόλης και πιστεύεται ότι ήταν ανάθημα ευγνωμοσύνης στον Διόνυσο, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους.
Η μάσκα από τερακότα του ελληνικού θεού του κρασιού Διόνυσου, που πιθανότατα χρονολογείται στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ., ανακαλύφθηκε στην Ακρόπολη της αρχαίας πόλης Δασκιλλίων στη δυτική Τουρκία.https://t.co/tPIZ2C5TF4 pic.twitter.com/hWmrNf4TsS
Αρχαιολογίαμαγ 30 Ιανουαρίου 2021