Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να τερματίσει τον ενισχυμένο έλεγχο της ελληνικής οικονομίας, σηματοδοτώντας το τέλος της κρίσης χρέους που πυροδότησε η παγκόσμια χρηματοπιστωτική αναταραχή του 2008 που παραλίγο να ωθήσει τη χώρα από την ευρωζώνη.
Σε επιστολή του προς τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα την Τετάρτη, ο Επίτροπος Οικονομίας της ΕΕ Πάολο Τζεντιλόνι είπε ότι η Ελλάδα «εκπλήρωσε τις περισσότερες από τις δεσμεύσεις πολιτικής» που ανέλαβε στην ευρωομάδα των 19 κρατών μελών της ευρωζώνης και «πέτυχε αποτελεσματική εφαρμογή της μεταρρύθμισης» παρά τον αντίκτυπο. του COVID-19 και του πολέμου στην Ουκρανία.
Ο Σταϊκούρας ανέφερε στο Twitter ότι η ανακοίνωση «αντιπροσωπεύει την επίτευξη ενός μεγάλου εθνικού στόχου για την Ελλάδα».
Στον απόηχο του χρηματοπιστωτικού κραχ του 2008, η Ελλάδα βυθίστηκε σε μια κρίση χρέους που οδήγησε σε προγράμματα διάσωσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ξεκινώντας το 2010. Την επόμενη δεκαετία, η οικονομία της χώρας συρρικνώθηκε κατά ένα τέταρτο και το διαθέσιμο εισόδημα των Ελλήνων Οι πολίτες μειώθηκαν κατά το ένα τρίτο λόγω των πολιτικών λιτότητας που επιβλήθηκαν από τη λεγόμενη «τρόικα» των θεσμών που περιλάμβαναν την Επιτροπή, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Χιλιάδες νέοι Έλληνες έχουν εγκαταλείψει τη χώρα αναζητώντας εργασία καθώς η ανεργία στη χώρα κορυφώθηκε στο 27,8% το 2013, ενώ η κυβέρνηση αναγκάστηκε να προβεί σε δραστικές περικοπές στο συνταξιοδοτικό σύστημα και τη δημόσια διοίκηση με αντάλλαγμα οικονομική βοήθεια.
Η επιτροπή, η οποία παρακολουθεί τους προϋπολογισμούς και των 27 κρατών μελών, επιβλέπει τις μεταρρυθμίσεις της ελληνικής οικονομίας από την έναρξη του προγράμματος διάσωσης.
Οι αυστηροί όροι του προγράμματος διάσωσης, που υπαγορεύτηκαν σε μεγάλο βαθμό από τη Γερμανία, παραλίγο να εκδιώξουν την Ελλάδα από την ευρωζώνη το 2015, όταν ο τότε πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έθεσε τους όρους στον ελληνικό λαό σε δημοψήφισμα. Οι ψηφοφόροι απέρριψαν τους όρους του πακέτου βοήθειας, αλλά ο Τσίπρας εφάρμοσε τις μεταρρυθμίσεις ανεξάρτητα.
Η ανακοίνωση για το τέλος του προγράμματος αυστηρής παρακολούθησης έρχεται καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θέτει σε εφαρμογή μηχανισμούς για να αποτρέψει μια δεύτερη κατάρρευση της οικονομίας της Ευρωζώνης.
Τον περασμένο μήνα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύξησε τα επιτόκια για πρώτη φορά από το 2011 και επικεντρώθηκε στην επανεπένδυση ομολόγων που λήγουν σε χώρες της νότιας ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Μετά το τελευταίο ταξίδι των αξιωματούχων της ΕΕ στην Αθήνα τον Απρίλιο, η Επιτροπή ανέφερε ότι η οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να φτάσει το 3,5% το 2022 και το 3,1% το 2023, παρά τη συνεχιζόμενη αβεβαιότητα της πανδημίας και το αυξανόμενο κόστος ενέργειας.
Είπε επίσης ότι υπήρξε μια «θετική έκπληξη» στο πρωτογενές έλλειμμα της κυβέρνησης -η διαφορά μεταξύ των κρατικών εσόδων και των δαπανών χωρίς τις πληρωμές τόκων- που ήταν 5,5% του ΑΕΠ το 2021, 2,1 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από το αναμενόμενο.
Το λεγόμενο «πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής» έληξε τον Ιούνιο του 2018, αλλά οι Βρυξέλλες κρατούν υπό έλεγχο τα ελληνικά οικονομικά από τότε.
Η Κομισιόν ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι ο κίνδυνος «υπερβολικών επιπτώσεων στην οικονομία της ευρωζώνης έχει μειωθεί σημαντικά» και ότι η πιο λεπτομερής παρακολούθηση «δεν δικαιολογείται πλέον».
Το τελευταίο μέρος της ελάφρυνσης του χρέους αναμένεται να καταβληθεί τον Νοέμβριο εάν η Ελλάδα εκπληρώσει τους όρους της έκθεσης Post-Program Watch.
Σε επιστολή απαντώντας στον Τζεντιλόνι, ο Σταϊκούρας ανέφερε ότι η Ελλάδα έχει εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις σε έξι βασικούς τομείς – δημοσιονομικές πολιτικές, κοινωνική πρόνοια, χρηματοπιστωτική σταθερότητα, αγορές εργασίας, ιδιωτικοποιήσεις και δημόσια διοίκηση – οι οποίες έχουν «δημιουργήσει μια ισχυρή πλατφόρμα για την Ελλάδα να επιτύχει βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη μακροπρόθεσμα”.