Η Ελλάδα μπαίνει στη δεκαετία της διάσωσης και της λιτότητας

Στις 23 Απριλίου 2010, η Ελλάδα εισήλθε στην εποχή της διάσωσης ζητώντας από τους εταίρους της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να σώσουν την πτωχευμένη οικονομία της.

Το δραματικό αίτημα για βοήθεια έγινε από το μικρό νησί του Αιγαίου Καστελλόριζο από τον τότε πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου, ο οποίος εξαπέλυσε ένα σκοτεινό κεφάλαιο λιτότητας και ανθρώπινης δυστυχίας στην ιστορία της χώρας.

Με μαύρο κοστούμι και σκούρα ροζ γραβάτα, ο Παπανδρέου απευθύνεται στο έθνος μέσω ζωντανού τηλεοπτικού συνδέσμου και δίνει στους Έλληνες τα άσχημα νέα καθώς τα γραφικά σπίτια του Καστελλόριζου λούζονταν στον ανοιξιάτικο ήλιο.

«Κληρονομήσαμε [from the previous conservative government] «Μια βάρκα έτοιμη να βυθιστεί», είπε ο Παπανδρέου. «Έχουμε κληρονομήσει μια χώρα που έχει χάσει την αξιοπιστία της και τον σεβασμό των φίλων και των εταίρων της», πρόσθεσε, προτού προειδοποιήσει τους Έλληνες ότι τα πράγματα θα γίνουν πιο δύσκολα.

Ο Παπανδρέου ζήτησε από τους εταίρους της ΕΕ να ενεργοποιήσουν τον μηχανισμό στήριξης, «έναν μηχανισμό πρωτοφανή στην ιστορία και την πρακτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Ο Μηχανισμός Υποστήριξης, που ιδρύθηκε από Ευρωπαίους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων και αναπτύχθηκε από τους υπουργούς της Ευρωομάδας, είναι ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός που χρησιμοποιείται και από τους δύο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο Σε σχέση με τη χρηματοδότηση, περιλαμβάνει ένα τριετές ολοκληρωμένο οικονομικό πρόγραμμα και όρους χρηματοδότησης.

Στις 23 Απριλίου 2010, ο Dominique Strauss-Kahn, Διευθύνων Σύμβουλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), ανακοίνωσε ότι η Ελλάδα είχε υποβάλει αίτηση για πιστωτική συμφωνία standby.

Ο Παπανδρέου και ο Υπουργός Οικονομικών του Γιώργος Παπακωνσταντίνου κατάφεραν να πείσουν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Ένωση να συμμετάσχουν σε ένα πακέτο διάσωσης 110 δισεκατομμυρίων ευρώ στις 9 Μαΐου 2010. Η κρίση δημόσιου χρέους της Ελλάδας, που θεωρείται μέρος της ευρωπαϊκής κρίσης δημόσιου χρέους, χαρακτηρίστηκε από μαζικές απεργίες και διαδηλώσεις.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δάνεισαν στην Ελλάδα συνολικά 289 δισεκατομμύρια ευρώ (330 δισεκατομμύρια δολάρια) σε τρία διαδοχικά προγράμματα το 2010, το 2012 και το 2015.

Η Ελλάδα υπέστη ένα οικονομικό πλήγμα παρόμοιο με τη Μεγάλη Ύφεση στις Ηνωμένες Πολιτείες της δεκαετίας του 1930. Οι άνθρωποι έγιναν φτωχότεροι, εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις χρεοκόπησαν, οι ειδικευμένοι εργάτες μετανάστευσαν και οι εξτρεμιστές πολιτικοί έκαναν κέρδη.

Χρονοδιάγραμμα διάσωσης και λιτότητας για την Ελλάδα

Ακολουθεί ένα χρονοδιάγραμμα των ετών διάσωσης από την πρώτη επιχείρηση διάσωσης το 2010.

• 2 Μαΐου 2010: Οι χώρες της Ευρωζώνης συμφωνούν να διασώσουν την Ελλάδα με δάνεια 110 δισεκατομμυρίων ευρώ (σήμερα 125 δισεκατομμύρια δολάρια) για τρία χρόνια.
• 5 Μαΐου 2010: Σε μια ημέρα μαζικών διαδηλώσεων και ταραχών ενάντια στο πρόγραμμα διάσωσης, τρεις άνθρωποι πεθαίνουν εγκλωβισμένοι σε μια φλεγόμενη τράπεζα στην Αθήνα.
• 29 Ιουνίου 2011: Το Κοινοβούλιο εγκρίνει ένα πακέτο 28 δισεκατομμυρίων ευρώ για περικοπή δαπανών και αύξηση φόρων ενόψει των δύο ημερών βίαιων διαδηλώσεων που τραυματίζουν 300 διαδηλωτές και αστυνομικούς.
• 27 Οκτωβρίου 2011: Οι Ευρωπαίοι ηγέτες καταλήγουν σε συμφωνία με Έλληνες κατόχους ομολόγων, σύμφωνα με την οποία οι ιδιώτες επενδυτές θα έχουν μείωση 50% στην ονομαστική αξία των ομολόγων τους. Οι ηγέτες συμφώνησαν επίσης κατ’ αρχήν να δώσουν στην Ελλάδα ένα νέο πακέτο διάσωσης 130 δισ. ευρώ.
• 31 Οκτωβρίου 2011: Ο Παπανδρέου ανακοινώνει δημοψήφισμα για το πρόγραμμα διάσωσης, συγκλονίζοντας πιστωτές και αγορές. Ακύρωσε το σχέδιο μετά από τρεις ημέρες.
• 9 Μαρτίου 2012: Η Ελλάδα πραγματοποίησε τη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση χρέους στην ιστορία, ακυρώνοντας 105 δισ. ευρώ που οφείλονταν σε ιδιώτες πιστωτές.
• 10 Απριλίου 2014: Η Ελλάδα επέστρεψε στις αγορές ομολόγων για πρώτη φορά μετά από δέκα χρόνια, πουλώντας πενταετή ομόλογα.
• 25 Ιανουαρίου 2015: Το αριστερό κόμμα, ο Σύριζα, κερδίζει τις γενικές εκλογές, δεσμευόμενος να καταρρίψει τις συμφωνίες λιτότητας που συνδέονται με το πρόγραμμα διάσωσης. Οι σχέσεις με τους πιστωτές επιδεινώνονται ραγδαία.
• 28 Ιουνίου 2015: Εν μέσω φόβων για έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη, η κυβέρνηση επέβαλε περιορισμούς στις χρηματοοικονομικές ροές και στις αναλήψεις τραπεζών για να αποφύγει μια οικονομική κατάρρευση.
• 30 Ιουνίου 2015: Η Ελλάδα χρεοκόπησε δάνειο από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
• 5 Ιουλίου 2015: Σε δημοψήφισμα που προκήρυξε η κυβέρνηση, οι Έλληνες απορρίπτουν την προτεινόμενη συμφωνία διάσωσης.
• Ωστόσο, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ενέκρινε αργότερα τη συμφωνία.
• 13 Ιουλίου 2015: Η Ελλάδα υπογράφει ένα τρίτο πρόγραμμα διάσωσης ύψους 86 δισ. ευρώ τα επόμενα τρία χρόνια.
• 22 Ιουνίου 2018: Οι χώρες της Ευρωζώνης συμφωνούν τους όρους για τη χαλάρωση του προγράμματος αποπληρωμής του χρέους της Ελλάδας, συμφωνώντας τις τελευταίες λεπτομέρειες ενός σχεδίου για τον τερματισμό του προγράμματος διάσωσης της Ελλάδας στις 20 Αυγούστου.