Οι σημαίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κυμαίνονται έξω από τα κεντρικά γραφεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς διεξάγονται συνομιλίες για το Brexit, στις Βρυξέλλες, στο Βέλγιο, στις 24 Δεκεμβρίου 2020. [Photo/Agencies]
Η αστάθεια της οικονομίας, το υψηλό ποσοστό ανεργίας, η συρρίκνωση των επενδύσεων και του εμπορίου, τα αυξανόμενα δημοσιονομικά ελλείμματα και το δημόσιο χρέος έχουν καταστήσει το 2020 ένα ανησυχητικό έτος για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν και η οικονομία της ΕΕ ανέκαμψε το τρίτο τρίμηνο, χάρη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών που χρησιμοποίησαν διαφορετικούς τύπους εργαλείων πολιτικής, το δεύτερο κύμα μολύνσεων COVID-19 προστέθηκε στην αβεβαιότητα.
Η νέα πανδημία coronavirus είχε σοβαρές και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς ο ιός είχε μολύνει περισσότερα από 37 εκατομμύρια άτομα και σκότωσε περισσότερα από 848.000 άτομα στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο έως τις 24 Φεβρουαρίου. Αναγκάζει τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να κλείσουν και να κλείσουν πόλεις. Σύνορα και περιορισμός των οικονομικών δραστηριοτήτων, επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης στο ευρωπαϊκό μπλοκ.
Τα στοιχεία δείχνουν μείωση του ΑΕΠ κατά 6,8% στη ζώνη του ευρώ και 6,4% στην 27η Ευρωπαϊκή Ένωση (η Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της). Δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει προβλέψει αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ 3,9% για την ευρωζώνη το 2021 με βάση ένα βασικό σενάριο, δεν θα είναι εύκολο για την ΕΕ να επανεκκινήσει την οικονομία. Επίσης, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat (Στατιστική Υπηρεσία των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων), το ποσοστό ανεργίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν 7,5% και η ευρωζώνη 8,3% τον Δεκέμβριο του 2020.
Η επιδημία έχει επιδεινώσει ορισμένα από τα οικονομικά προβλήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για παράδειγμα, από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2020, οι εξαγωγές και οι εισαγωγές της ΕΕ μειώθηκαν κατά 10,3% και 12,3% σε ετήσια βάση, αντίστοιχα, με το ενδοκοινοτικό εμπόριο να μειώνεται κατά 8,4%.
Ένα άλλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ της βόρειας και της νότιας Ευρώπης. Η επιδημία είχε ακόμη μεγαλύτερο αντίκτυπο στις χώρες της Νότιας Ευρώπης, όπως αποδεικνύεται από την πρόβλεψη για το 2020 – οι ισπανικές, ιταλικές και ελληνικές οικονομίες θα συρρικνωθούν κατά 11%, 9% και 10,5% αντίστοιχα. Απομένει να δούμε πώς τα 750 δισεκατομμύρια ευρώ (903 δισεκατομμύρια δολάρια) το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης μπορούν να βοηθήσουν στην αναζωογόνηση αυτών των οικονομιών – ή της οικονομίας της ΕΕ στο σύνολό της.
Ο υψηλός κίνδυνος αθέτησης υποχρεώσεων για τις ευρωπαϊκές εταιρείες είναι ένα άλλο πρόβλημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το χρέος των εταιρειών της ευρωζώνης αυξήθηκε κατά περισσότερα από 400 δισεκατομμύρια ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2020, και εάν δεν συνεχίσουν να λαμβάνουν επιδοτήσεις, ενδέχεται να χρεοκοπήσουν. Αυτό σημαίνει ότι παρόλο που οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις υιοθετούν πολιτικές για την πρόληψη της απώλειας θέσεων εργασίας, η κατάσταση της ανεργίας μπορεί να επιδεινωθεί.
Ακόμη χειρότερα, οι κυβερνήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση αυξάνουν τα δημοσιονομικά τους ελλείμματα για να ενισχύσουν τις οικονομίες τους, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χρησιμοποίησε διατάξεις που διαφεύγουν από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης για να επιτρέψουν πιο χαλαρούς δημοσιονομικούς κανόνες. Ως αποτέλεσμα, ο λόγος δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ αυξήθηκε το τρίτο τρίμηνο του περασμένου έτους σε 97,3% στην Ευρωζώνη και 89,8% στην 27η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όλα αυτά δείχνουν ότι η πορεία προς την οικονομική ανάκαμψη της ΕΕ θα είναι μια ανώμαλη πορεία. Για να συνεχίσει τις κανονικές οικονομικές δραστηριότητες, προκειμένου να ενισχυθεί η αύξηση του ΑΕΠ, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει πρώτα να περιορίσει την επιδημία. Όμως, η καθυστέρηση στη χορήγηση δόσεων εμβολίου και οι παραλλαγές του ιού κατέστησαν δύσκολο αυτό το έργο για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η έγκαιρη έγκριση και χρήση του ταμείου ανάκαμψης θα μπορούσε να συνέβαλε στην αναζωογόνηση της οικονομίας της ΕΕ, αλλά χάθηκε πολύτιμος χρόνος λόγω των διαφορών μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Στην πραγματικότητα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έπρεπε να παροτρύνει τις χώρες της ΕΕ να εγκρίνουν το ταμείο έτσι ώστε να μπορεί να διανεμηθεί εντός έξι μηνών και να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση των οικονομιών των χωρών της ΕΕ.
Επίσης, θα χρειαστούν αρκετά χρόνια οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και οι εταιρείες για να ξεπληρώσουν τα βαριά χρέη τους, οδηγώντας σε δευτερογενή οικονομικά και πολιτικά προβλήματα. Τα προβλήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιδεινώθηκαν από την επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας και τον καταστροφικό αντίκτυπο της επιδημίας σε ορισμένες οικονομίες που είναι σημαντικοί εμπορικοί εταίροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης – για παράδειγμα, η οικονομία των Ηνωμένων Πολιτειών, ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης , μειώθηκε κατά 3,5% το 2020, το υψηλότερο από το 1946.
Εξάλλου, η πτώση του ΑΕΠ που προκλήθηκε από την επιδημία και την επακόλουθη αυξανόμενη ανεργία δημιούργησε κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου η Ιταλία είναι πολιτικά πολωμένη.
Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιούργησε νέες ευκαιρίες για ανάπτυξη. Όχι μόνο έχει εμπλακεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά πολλές άλλες οικονομίες έχουν επίσης καταβάλει κοινές προσπάθειες για την ενίσχυση της παγκόσμιας οικονομικής ανάκαμψης. Για παράδειγμα, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο κατέληξαν σε συμφωνία εμπορίου και συνεργασίας μετά το Brexit και η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Κίνα ολοκλήρωσαν διαπραγματεύσεις για τη Συνολική Επενδυτική Συμφωνία. Επιπλέον, η ανάδειξη του Joe Biden ως Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών έθεσε ελπίδες για βελτίωση του εμπορίου μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών.
Εκτός από την οικονομική βοήθεια, η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπάθησε να βοηθήσει τα κράτη μέλη της να αλλάξουν το αναπτυξιακό τους μοντέλο, ενθαρρύνοντάς τα να ασκήσουν πιο στρατηγική ανεξαρτησία, να διαμορφώσουν βιομηχανικές πολιτικές και να αυξήσουν τις επενδύσεις στην ψηφιακή οικονομία και την πράσινη βιομηχανία.
Οι πολιτικές αβεβαιότητες, συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών ταραχών στην Ιταλία και των εκλογών στη Γερμανία, θα συνεχίσουν να επηρεάζουν την πορεία της οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ωστόσο, η Πορτογαλία έθεσε ελπίδες θέτοντας τρεις κύριες προτεραιότητες για την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2021 – να ενισχύσει την ανάκαμψη της Ευρώπης αξιοποιώντας το κλίμα και τις ψηφιακές μετατοπίσεις, εφαρμόζοντας το Σχέδιο Δράσης Κοινωνικού Πυλώνα για τη διασφάλιση του κλίματος και του ψηφιακού μετασχηματισμού και ενισχύοντας τη στρατηγική ανεξαρτησία της Ευρώπης που το κρατά ανοιχτό στον κόσμο. Κατά συνέπεια, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να λάβει μέτρα για την εμβάθυνση της win-win συνεργασίας εντός και εκτός της Ένωσης όχι μόνο για την ενίσχυση της οικονομίας της ΕΕ αλλά και για τη διευκόλυνση της παγκόσμιας οικονομικής ανάκαμψης.
Ο συγγραφέας είναι ο Διευθυντής του Κέντρου Ευρωπαϊκών Σπουδών και ο Πρόεδρος του Jean Monnet στο Πανεπιστήμιο Fudan. Οι απόψεις δεν αντιπροσωπεύουν απαραίτητα τις απόψεις της China Daily.
Οι απόψεις που εκφράζονται εδώ είναι αυτές του συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν απαραίτητα τις απόψεις των China Daily και China Daily.
Εάν έχετε συγκεκριμένη εμπειρία και θέλετε να συνεισφέρετε στην China Daily, επικοινωνήστε μαζί μας στη διεύθυνση chinadaily.com.cn και comment@chinadaily.com.cn.