Η δράση των Ηνωμένων Πολιτειών να ανοίξουν χερσαίους δρόμους για τα σιτηρά για να φτάσουν σε γειτονικές χώρες, να φέρουν εμπορευματοκιβώτια στη χώρα και να εφαρμόσουν μακροπρόθεσμες αλλαγές με στόχο τη μείωση της παγκόσμιας εξάρτησης από τα ουκρανικά σιτηρά θα μπορούσε να έχει συλλογικό αντίκτυπο στην κρίση. Αλλά αυτές οι προσπάθειες θεωρούνται από πολλούς ως οριακές λύσεις σε ένα πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα που δεν μπορεί να επιλυθεί πλήρως έως ότου η Ρωσία χαλαρώσει τον αποκλεισμό της, ιδιαίτερα το μεγαλύτερο λιμάνι της Ουκρανίας στην Οδησσό, το οποίο περικυκλώνεται από ρωσικά πολεμικά πλοία εδώ και μήνες.
«Από πρακτική άποψη, η μόνη επιλογή είναι ακόμα να προσπαθήσουμε να δούμε πώς θα αρθεί το εμπάργκο στην Οδησσό», δήλωσε στο CNN την Τρίτη ο υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας Γκαμπριέλεους Λαντσμπέργκις. «Κάθε επιλογή θα πρέπει να διερευνηθεί και, αν είναι δυνατόν, θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί κάθε επιλογή…αλλά δυστυχώς, χωρίς να εξερευνήσουμε και να προχωρήσουμε στην επιλογή της Οδησσού, δεν νομίζω ότι υπάρχει άλλος τρόπος».
«Εάν οι Ρώσοι δεν το επιτρέψουν, εμείς, ως παγκόσμια κοινότητα, πρέπει να βρούμε μια λύση για το πώς να το κάνουμε χωρίς ρωσική συμφωνία», είπε ο Λάντσμπεργκις.
Τα Ηνωμένα Έθνη και οι Τούρκοι αξιωματούχοι προετοιμάζονται για χωριστούς γύρους διπλωματικών συνομιλιών με τη Μόσχα σχετικά με ένα νέο σχέδιο που θα προσπαθήσει να ανοίξει θαλάσσιους δρόμους στο ουκρανικό σιτηρό, ανέφεραν πηγές.
Εν τω μεταξύ, εκατομμύρια τόνοι σιτηρών παραμένουν κολλημένοι στην Ουκρανία, αποθηκευμένοι σε σιλό και στο λιμάνι της Οδησσού, αυξάνοντας τις παγκόσμιες τιμές των τροφίμων που είναι πιθανό να χειροτερέψουν καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται. Η Ουκρανία είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος εξαγωγέας καλαμποκιού στον κόσμο και ο πέμπτος μεγαλύτερος εξαγωγέας σιταριού, σύμφωνα με το Υπουργείο Εξωτερικών, και το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για την καταπολέμηση της επισιτιστικής ανασφάλειας αγοράζει περίπου το ήμισυ του σιταριού του από την Ουκρανία κάθε χρόνο.
Ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης είπε ότι η εστίαση στην εξεύρεση λύσης για την εξαγωγή εκατομμυρίων τόνων σιτηρών από τη θάλασσα, παρά τις επιπλοκές, είναι κατανοητή: Υπολογίζεται ότι θα χρειαζόταν περίπου πέντε μήνες με το πλοίο έναντι 18-24 μήνες με το σιδηρόδρομο.
Και ο χρόνος κυλάει, με τα σιλό αυτή τη στιγμή γεμάτα και περισσότερους κόκκους στο δρόμο τους το φθινόπωρο.
«Κάπως θα χειροτερέψει σύντομα», είπε ο διπλωμάτης. «Δεν υπάρχει τίποτα που να λύνει πλήρως το πρόβλημα».
Αμερικανοί αξιωματούχοι αναζήτησαν εναλλακτικούς τρόπους εξαγωγής τουλάχιστον μέρους της σοδειάς της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων των σιδηροδρομικών μεταφορών και των φορτηγών μέσω δυτικών περιοχών της χώρας και της χρήσης θαλάσσιων λιμένων εκτός Ουκρανίας. Αξιωματούχοι της διοίκησης είπαν ότι εκτός από την εξερεύνηση επιλογών για προμήθειες buffer, εξετάζουν βήματα όπως η διδασκαλία άλλων χωρών πώς να χρησιμοποιούν τα λιπάσματα πιο αποτελεσματικά, ώστε να μπορούν να καλλιεργούν περισσότερα αγροτικά προϊόντα τοπικά μακροπρόθεσμα.
Η στρατιωτική αντιμετώπιση του ρωσικού εμπάργκο θα ήταν ένα σύνθετο έργο – και κάτι που θα διακινδύνευε μια κλιμάκωση με τη Ρωσία την οποία η κυβέρνηση Μπάιντεν εργάστηκε για να αποφύγει. Ο αρχηγός του Μικτού Επιτελείου των ΗΠΑ, στρατηγός Μαρκ Μίλι είπε στους δημοσιογράφους την Τρίτη ότι επειδή οι θαλάσσιοι δρόμοι «φράσσονται από νάρκες και το ρωσικό ναυτικό, το άνοιγμα τους για να επιτραπούν εξαγωγές θα ήταν μια στρατιωτική επιχείρηση υψηλού κινδύνου που θα απαιτούσε σημαντικά επίπεδα προσπάθειας. ”
Η πρέσβης των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ Τζούλιαν Σμιθ είπε στους δημοσιογράφους την Τετάρτη ότι δεν βλέπει ρόλο ούτε για το ΝΑΤΟ.
«Δεν προβλέπω κανέναν ρόλο του ΝΑΤΟ από σήμερα», είπε ο Σμιθ. «Είμαστε σε ένα σημείο όπου είμαστε ανοιχτοί στο να δούμε χώρες να αλληλεπιδρούν με τη Μόσχα, αλλά αυτό που μας αποθαρρύνει είναι ότι δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η Ρωσία παίρνει κάτι από αυτά στα σοβαρά ή ότι διαπραγματεύεται καλή τη πίστη».
«Δεδομένης της ρωσικής συμπεριφοράς σε αυτές τις διαπραγματεύσεις (καθόλη τη διάρκεια της σύγκρουσης), νομίζω ότι είμαστε δύσπιστοι ότι σε αυτό το σημείο, θα οδηγήσει σε κάποιου είδους σημαντική ανακάλυψη», πρόσθεσε.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν μίλησε τη Δευτέρα τηλεφωνικά με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σύμφωνα με δήλωση του Κρεμλίνου, ο Πούτιν είπε ότι η Μόσχα θα υποστηρίξει την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών «χωρίς εμπόδια». Ο Πούτιν είπε επίσης ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να “εξάγει μεγάλες ποσότητες λιπασμάτων και γεωργικών προϊόντων” – εάν αρθούν οι δυτικές κυρώσεις, σύμφωνα με ανάγνωση του Κρεμλίνου.
Υπάρχει έντονη αντίθεση για την άρση των κυρώσεων για τη διευκόλυνση του ανοίγματος των λιμανιών. Δεν ήταν μόνο η αρχή, δήλωσε στο CNN αυτή την εβδομάδα ο Φινλανδός υπουργός Εξωτερικών Πέκα Χααβίστο, ένα συναίσθημα που απηχούν Αμερικανοί αξιωματούχοι.
Ο Landsbergis είπε στο CNN ότι οι Ρώσοι πιστεύουν ότι έχουν μόχλευση εμποδίζοντας τα πλοία να διασχίσουν με ασφάλεια τη Μαύρη Θάλασσα και ότι ο κόσμος πρέπει να καταστήσει σαφές ότι αυτό δεν συμβαίνει.
Διπλωματικά κανάλια
Η Τουρκία πιθανότατα θα παίξει σημαντικό ρόλο στη διαμεσολάβηση οποιασδήποτε πιθανής λύσης στον αποκλεισμό, καθώς η χώρα ελέγχει τις διαδρομές προς και από τη Μαύρη Θάλασσα.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε την Τρίτη ότι ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ σχεδιάζει να επισκεφθεί την Τουρκία στις 8 Ιουνίου για να συζητήσει τη δημιουργία θαλάσσιου διαδρόμου για τις ουκρανικές εξαγωγές.
Ο ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος Μπάιντεν λέει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν οποιεσδήποτε διπλωματικές προσπάθειες με τη Ρωσία, αν και ο Λευκός Οίκος αμφιβάλλει ότι οι συνομιλίες με την Τουρκία θα οδηγήσουν σε μια σημαντική πρόοδο.
Αξιωματούχοι του ΟΗΕ ελπίζουν σε μια πιθανή συμφωνία και έχουν εκπονήσει ένα σχέδιο για τη μεταφορά των σιτηρών από την Οδησσό μέσω της Μαύρης Θάλασσας, και ένας διπλωμάτης του ΟΗΕ είπε ότι οι Τούρκοι υποστήριξαν την ιδέα. Ο Μάρτιν Γκρίφιθς, Βρετανός διπλωμάτης και υφυπουργός των Ηνωμένων Εθνών για ανθρωπιστικές υποθέσεις, θα συζητήσει αυτό το σχέδιο όταν επισκεφθεί τη Μόσχα αυτή την εβδομάδα.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Ντμίτρο Κουλέμπα δήλωσε στο Twitter την Τρίτη ότι η Ουκρανία εργάζεται σε μια «διεθνή επιχείρηση υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Εθνών με στόλους εταίρων που θα διασφαλίσει μια ασφαλή εμπορική οδό χωρίς κινδύνους ασφαλείας».
Ωστόσο, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι διπλωμάτες δήλωσαν ότι η ιδέα της χρήσης του διεθνούς ναυτικού για την προστασία των προσπαθειών του ΟΗΕ δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί και είναι απίθανο να συμβεί ακόμη. Ο Landsbergis σημείωσε ότι κάθε προσπάθεια του ΟΗΕ που απαιτεί έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας ενδέχεται να αποτύχει λόγω της συμμετοχής της Ρωσίας στο Συμβούλιο.
“Δεν βλέπω μεγάλα ναυτικά του ΝΑΤΟ να παρατάσσονται για να το κάνουν αυτό αυτή τη στιγμή”, είπε ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης. “Φαίνεται ότι η ιδέα δεν είναι αρκετά ώριμη”.
άγριους δρόμους
Θα είναι επίσης δύσκολο να ανακατευθυνθεί η ροή των αποστολών σιτηρών από την Ουκρανία, καθώς έχει δημιουργηθεί ολόκληρη η υποδομή για τη μεταφορά σιτηρών νότια στα μεγάλα λιμάνια της χώρας κατά μήκος της Μαύρης Θάλασσας, τα οποία επί του παρόντος περιβάλλονται από ρωσικά πολεμικά πλοία.
Οποιεσδήποτε χερσαίες διαδρομές που εξετάζουν Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι για εξαγωγές θα πρέπει να θεωρούνται ως «μεταβατική λύση», δήλωσε η Caitlin Welch, διευθύντρια του Παγκόσμιου Προγράμματος Επισιτιστικής Ασφάλειας στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών.
Χωρίς μεγάλη πρόοδο στη Μαύρη Θάλασσα, αξιωματούχοι των ΗΠΑ διαλαλούσαν την πιθανότητα οι χερσαίες διαδρομές να βοηθήσουν στην άμβλυνση του προβλήματος των σιτηρών, τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό.
Στην ακρόαση της Γερουσίας την περασμένη εβδομάδα, ο υποψήφιος Μπάιντεν για τον επόμενο επικεφαλής της Διοίκησης των ΗΠΑ στην Ευρώπη, στρατηγός Κρις Καβόλι, έδειξε ότι εναλλακτικές διαδρομές για εξαγωγές περιλαμβάνουν τον εθνικό σιδηρόδρομο της Γερμανίας και ένα ρουμανικό λιμάνι που διασχίζει τμήμα της Μαύρης Θάλασσας. Κανένας αποκλεισμός του ρωσικού ναυτικού.
Ένας άλλος αξιωματούχος της διοίκησης είπε ότι οι ευρωπαϊκές οδικές διαδρομές προσφέρουν κάποιες δυνατότητες για να μετριάσουν το αδιέξοδο. “Υπάρχει ευρεία αναγνώριση ότι αυτός είναι ίσως ο ταχύτερος τρόπος για να αντιμετωπιστούν τουλάχιστον ορισμένες από τις εξαγωγές αποθεματικών”, είπε ο αξιωματούχος.
Ο αξιωματούχος σημείωσε ότι τα Ηνωμένα Έθνη έχουν επικαιροποιήσει την πρόβλεψή τους για τις εξαγωγές για την Ουκρανία είτε κατά ένα εκατομμύριο είτε κατά μισό εκατομμύριο τόνους τον επόμενο μήνα, με βάση αποκλειστικά τη δουλειά που έχει ήδη γίνει με τους Ευρωπαίους για την επέκταση των πτυχών των σιδηροδρόμων και των φορτηγών.
Ωστόσο, οι χερσαίες διαδρομές δεν είναι χωρίς την πολυπλοκότητά τους και σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών της Λιθουανίας, ορισμένες από αυτές είναι απίθανο να είναι βιώσιμες λύσεις.
Η διαδρομή μέσω της Λευκορωσίας στη Λιθουανία, για παράδειγμα, δεν είναι καλή επιλογή, είπε ο Landsbergis, επειδή θα περνούσε από εδάφη που διοικούνται από τον σύμμαχο του Πούτιν και παλιό δικτάτορα Αλεξάντερ Λουκασένκο, ο οποίος μπορεί να απαιτήσει παραχωρήσεις για να επιτρέψει την ασφαλή μεταφορά των σιτηρών. Πρόσθεσε ότι η διαδρομή του τρένου μέσω της Πολωνίας δεν είναι βιώσιμη λόγω των διαφορετικών περιτύπων των σιδηροδρόμων.
Η παροχή στην Ουκρανία με μηχανισμούς προσωρινής αποθήκευσης – όπως κουτιά και σακούλες – είναι επίσης ένας τρόπος για να σωθεί η φετινή συγκομιδή στην Ουκρανία, επειδή οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης της χώρας πλησιάζουν επί του παρόντος τη χωρητικότητα. Αξιωματούχος της διοίκησης είπε ότι η προσωρινή αποθήκευση θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει στη μεταφορά σιτηρών σε φορτηγά και τρένα εκτός της χώρας.
Αυτές οι προσπάθειες γίνονται καθώς ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν παρουσίασε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο τον περασμένο μήνα στα Ηνωμένα Έθνη που προσπαθούν να εφαρμόσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, το οποίο περιλαμβάνει βήματα όπως η προσπάθεια σύνδεσης χωρών που είναι σημαντικοί παραγωγοί γεωργικών προϊόντων με χώρες που χρειάζονται αυτά τα προϊόντα. Ο Μπλίνκεν είπε την Τετάρτη ότι η Ρωσία διακινδυνεύει «ό,τι έχει απομείνει από τη φήμη της» με το να μην αφήνει τρόφιμα από τα ουκρανικά λιμάνια, αλλά δεν ανέφερε κανένα επιπλέον κόστος που οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν διατεθειμένες να επιβάλουν στη Ρωσία για αυτό που αποκάλεσε «αποτελεσματικό αποκλεισμό». ” ”
«Προσπαθεί να δημιουργήσει σχέσεις με χώρες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων πολλών χωρών που είναι τώρα θύματα της ρωσικής επιθετικότητας λόγω της αυξανόμενης επισιτιστικής ανασφάλειας που προκύπτει από αυτήν την επιθετικότητα», δήλωσε ο Μπλίνκεν σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.
Μακροπρόθεσμα αποτελέσματα
Ανησυχώντας για τον μακροπρόθεσμο αντίκτυπο του πολέμου στην Ουκρανία, η κυβέρνηση Μπάιντεν εξετάζει επίσης πώς μπορεί να παρακινήσει τους Αμερικανούς αγρότες να παράγουν περισσότερο σιτάρι και άλλα γεωργικά προϊόντα που είναι πλέον σε έλλειψη σε όλο τον κόσμο. Όμως αυτές οι κινήσεις δεν θα έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν την παραγωγή φέτος το καλοκαίρι, γιατί η περίοδος φύτευσης έχει περάσει.
Αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η διοίκηση στρέφεται και σε άλλες πολιτείες, μεταξύ άλλων για να τους βοηθήσει να διδάξουν πώς να χρησιμοποιούν τα λιπάσματα πιο αποτελεσματικά για την ανάπτυξη περισσότερων γεωργικών επιχειρήσεων. Τα λιπάσματα είναι ελλιπή παγκοσμίως επειδή η Ρωσία ήταν παραδοσιακά μια σημαντική πηγή καλλιεργειών που ενισχύουν το έδαφος.
Εάν οι προσπάθειες να διδαχθούν οι χώρες πώς να χρησιμοποιούν τα λιπάσματα πιο αποτελεσματικά είναι επιτυχείς σε χώρες που εξαρτώνται από τις εισαγωγές σίτου της Ουκρανίας, θα μπορούσε να αυξήσει την παραγωγή σιταριού τους.
«Υπάρχει ένας αριθμός διαφορετικών τύπων λιπασμάτων και η υπερβολική χρήση λιπασμάτων είναι ένα πρόβλημα», είπε ένας αξιωματούχος της διοίκησης, προσθέτοντας ότι η διοίκηση εξετάζει το ενδεχόμενο συνεργασίας με άλλες χώρες και την παροχή τεχνικής βοήθειας. «Αν δεν το καταχραστείτε, θα έχετε καλύτερες καλλιέργειες και θα διατηρήσετε το λίπασμα».
Ό,τι κι αν συμβεί, οι εξαγωγές σιτηρών της Ουκρανίας είναι απίθανο να ανακάμψουν στα προπολεμικά επίπεδα σύντομα. Ο Welch, ειδικός του CSIS, εξήγησε ότι το κόστος ασφάλισης και μεταφοράς θα παρέμενε υψηλά ακόμη και αν αρθούν οι απαγορεύσεις στα λιμάνια, και όσο συνεχιζόταν ο πόλεμος, ο κίνδυνος για τις μελλοντικές καλλιέργειες και η πιθανότητα παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης παρέμενε.
Άλλοι πάλι λένε ότι η καλύτερη επιλογή είναι να δοθούν στην Ουκρανία όπλα, όπως αντιπλοϊκά όπλα για χρήση κατά του ρωσικού αποκλεισμού και αποτροπή περαιτέρω ρωσικής επιθετικότητας στα λιμάνια της Ουκρανίας.
«Η φθηνότερη και πιο βιώσιμη λύση για την επισιτιστική ασφάλεια είναι να οπλίσουμε την Ουκρανία αρκετά ώστε να ανοίξουν τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας», δήλωσε η Ντάρια Καλινιούκ, μια εξέχουσα Ουκρανή ακτιβίστρια της κοινωνίας των πολιτών.
Αυτή η ιστορία έχει ενημερωθεί με σχόλια Ευρωπαίου διπλωμάτη.