Ποιοι ήταν οι τέσσερις ελληνικοί αγώνες της αρχαίας Ελλάδας;

Οι Ελληνικοί Αγώνες ήταν μια σειρά από αθλητικούς αγώνες που συγκέντρωναν αθλητές και θεατές από όλο τον αρχαίο ελληνικό κόσμο. Οι πρώτοι αγώνες διοργανώθηκαν στην Ολυμπία το 776 π.Χ. Τρεις άλλοι αγώνες, που μιμήθηκαν τους αρχικούς λαϊκούς Ολυμπιακούς Αγώνες, απέκτησαν επίσης Πανελλήνιο καθεστώς. Εδώ είναι όλα όσα πρέπει να ξέρετε για τους τέσσερις Ελληνικούς Αγώνες: τους Ολυμπιακούς Αγώνες, τα Πύθια, τους Νεμέα και τους Ισθμιακούς Αγώνες.

1. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην Ολυμπία – το πρωτότυπο

Υπάρχουν διαφορετικές θεωρίες για το γιατί γεννήθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Οι αθλητικοί αγώνες ήταν πιθανότατα μια επέκταση των φεστιβάλ γύρω από λατρευτικές τελετουργίες και την πρακτική των κυνηγετικών δεξιοτήτων. Οι αθλητικοί αγώνες είχαν στενές σχέσεις με θρησκευτικές γιορτές και γίνονταν πάντα σε σημαντικούς χώρους ιερών. Ο ναός στην Ολυμπία ήταν αρχικά μικρός. Ωστόσο, τον ένατο αιώνα π.Χ., ήταν πολύ γνωστό σε όλη την Πελοπόννησο και την κεντρική Ελλάδα ως τόπος λατρείας του θεού Δία.

Οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες διεξήχθησαν στην Ολυμπία το 776 π.Χ., και έκτοτε περίπου κάθε τέσσερα χρόνια. Οι πρώτοι 13 Αγώνες είχαν μόνο ένα γεγονός, τον διαγωνισμό τρεξίματος. Καθώς όμως οι ελληνικοί αγώνες καθιερώθηκαν, το κοινό άρχισε να απαιτεί νέες και συναρπαστικές παραστάσεις, και έτσι, νέες εκδηλώσεις προστέθηκαν τακτικά.

Χωρίς οργανωμένες εγκαταστάσεις, οι συνθήκες για το κοινό στην Ολυμπία ήταν αφόρητες. Ωστόσο, η δυνατότητα παρακολούθησης των πιο ικανών και όμορφων νέων Ελλήνων να αγωνίζονται σε αγώνες, ρίψεις και βαρείς αγώνες όπως η πυγμαχία και η πάλη έκανε το ταξίδι αξιόλογο. Στους νικητές των Ολυμπιακών Αγώνων απονεμήθηκε στεφάνι από αγριελιές.

2. Οι Πυθικοί Αγώνες στους Δελφούς – Σίβυλλα και Μαθηματικός

Οι Πυθικοί Αγώνες γίνονταν στους Δελφούς, ένα μέρος φημισμένο για τους χρησμούς του. Το ιερό που ήταν αφιερωμένο στον Απόλλωνα έγινε βαθμιαία σημαντικότερο τόσο θρησκευτικά όσο και πολιτικά τον 6ο αιώνα π.Χ. Οι πρώτοι Πυθικοί Αγώνες διοργανώθηκαν το 586 π.Χ. και έκτοτε γίνονται περίπου κάθε τέσσερα χρόνια, όπως και οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Όπως όλοι οι ελληνικοί αγώνες, έτσι και τα Πύθια ήταν συνυφασμένα με θρησκευτικές τελετές. Οι θεατές μπορούν να συμμετέχουν σε τελετουργικές πομπές και να κάνουν προσφορές στη θεότητα. Στους πρώτους αγώνες κλάπηκαν τρόπαια από τον πόλεμο, αλλά από το 582 π.Χ., οι νικητές στεφανώνονταν με δάφνινο στεφάνι.

Οι Δελφοί ήταν ένας από τους πλουσιότερους ναούς της αρχαίας Ελλάδας. Ήταν πολιτικά σημαντικά, επομένως οι διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις που συνόδευαν τους Αγώνες ήταν εξίσου σημαντικές για πολλούς επισκέπτες. Οι Δελφοί ήταν, τελικά, ο «όμφαλος», ο ομφαλός της Γης και το μέρος όπου μπορούσε κανείς να συμβουλευτεί την περίφημη Σίβυλλα για πολιτικά και προσωπικά ζητήματα.

Τα γεγονότα σε όλους τους ελληνικούς Ολυμπιακούς Αγώνες ήταν σχεδόν πανομοιότυπα γιατί δημιουργήθηκαν για να μιμηθούν τους αρχικούς Ολυμπιακούς Αγώνες. Ωστόσο, στους Πυθίους Αγώνες φαίνεται να δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στις ιπποδρομίες. Πολλοί διάσημοι Έλληνες ηγεμόνες συμμετείχαν σε αυτούς τους αγώνες και δεν ήταν περίεργο που κέρδισαν. Τα λίγα υπέροχα γλυπτά που σώθηκαν από την Κλασική περίοδο είναι αφιερωμένα σε νικητές αρμάτων.

Οι επισκέπτες των Δελφών σήμερα μπορούν να απολαύσουν το στάδιο με τη μορφή που το μεγάλωσε ο Ηρώδης Αττικός τον 2ο αιώνα μ.Χ. Ωστόσο, ο ιππόδρομος, όπου γίνονταν οι ιπποδρομίες, ανασκάφηκε μόλις πρόσφατα. Βρίσκεται περίπου 1 χλμ. ή 0,6 μίλια από το Χαράμ.

3. Οι Ισθμιακοί Αγώνες στην Κόρινθο – Διαγωνισμός για τον Ποσειδώνα

Οι αρχαίοι Ισθμιακοί Αγώνες γίνονταν στο Ναό του Ποσειδώνα στα Ίσθμια κοντά στην πόλη της Κορίνθου. Η Κόρινθος ήταν μια σημαντική τοποθεσία στην αρχαιότητα, στρατηγικά τοποθετημένη σε ένα στενό τμήμα γης που ένωνε την Πελοπόννησο με την ηπειρωτική Ελλάδα. Η τοποθεσία έκανε τους Ισθμιακούς Αγώνες εύκολα προσβάσιμους σε Έλληνες από όλο τον μεσογειακό κόσμο. Η Κόρινθος ήταν ουσιαστικά η πύλη προς την Πελοπόννησο, καθιστώντας την ένα πολύ σημαντικό κέντρο εμπορίου και πολιτισμού.

Ο πρώτος Ναός του Ποσειδώνα στον Ισθμό χτίστηκε τον 7ο αιώνα π.Χ. Οι πρώτοι αγώνες τεκμηριώθηκαν το 582 π.Χ. και έκτοτε διοργανώνονται κάθε δύο χρόνια. Ενώ οι Ολυμπιακοί Αγώνες και οι Πυθικοί Αγώνες γίνονταν κάθε τέσσερα χρόνια, οι Ίσθμιοι και οι Νεμεϊκοί Αγώνες διοργανώνονταν σε διετή κύκλο. Αυτό επέτρεψε στους Έλληνες να συμμετέχουν σε τουλάχιστον μία εκδήλωση κάθε χρόνο. Μαζί με αθλητικά γεγονότα, όπως πεζοδρόμια, πάλη, πυγμαχία και σημεία στίξης, οι Ισθμικοί Αγώνες περιλάμβαναν αγώνες μουσικής και ποίησης. Οι νικητές στέφθηκαν με στεφάνια από πεύκα.

4. Νεμέα Αγώνες – Τιμώντας τον Δία

Οι πρώτοι Νεμεϊκοί Αγώνες διοργανώθηκαν το 573 π.Χ. Μετά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο, η Νεμέα καταστράφηκε και στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε για περίπου 75 χρόνια. Από το 340 έως το 330 π.Χ., οι Αγώνες αναβίωσαν και από τότε διεξάγονταν κάθε δύο χρόνια μέχρι το 271 π.Χ. όταν μεταφέρθηκαν από τη Νεμέα στο Άργος όπου συνέχισαν να διεξάγονται. Οι Νεμεϊκοί Αγώνες ήταν μέρος μιας θρησκευτικής γιορτής που γινόταν προς τιμή του θεού Δία. Όπως και άλλοι ελληνικοί αγώνες, οι Νεμεϊκοί Αγώνες περιλάμβαναν πεζοδρόμους, βαρείς αγώνες και μουσικούς και ποιητικούς αγώνες. Στους νικητές απονεμήθηκαν στεφάνια από αγροσέλινο.

Οι Νεμεϊκοί Αγώνες διεξήχθησαν στην κοιλάδα της Νεμέας, περιτριγυρισμένη από βουνά και πυκνά δάση. Η τοποθεσία της Νεμέας, μακριά από τα αστικά κέντρα, την έκανε να φαίνεται σαν ένα ουδέτερο μέρος. Οι Αγώνες της Νεμέας περιλάμβαναν εκδηλώσεις παρόμοιες με άλλους ελληνικούς αγώνες, αλλά φαίνεται ότι δεν δόθηκε έμφαση στις ιπποδρομίες. Στο πρόγραμμα του παιχνιδιού προστέθηκαν και μουσικοί διαγωνισμοί, αλλά αργότερα από άλλους ελληνικούς αγώνες. Η ειδικότητα των Αγώνων της Νεμέας ήταν να χωριστούν οι αθλητές με βάση την ηλικία στις εξής τρεις ομάδες: παιδιά από 6 έως 12 ετών, αγένειοι νέοι από 16 έως 20 ετών και άνδρες άνω των 20 ετών. Η Νεμέα είχε πολλές εγκαταστάσεις για αθλητές και μάλιστα μηχανικό σύστημα εκκίνησης για δρομείς.

Τα Νεμέα παιχνίδια επανεμφανίστηκαν στη σύγχρονη εποχή. Οποιοσδήποτε μπορεί πλέον να λάβει μέρος σε έναν αγώνα τρεξίματος, αν θέλει να δοκιμάσει να τρέξει ξυπόλητος, φορώντας χιτώνα, κάτω από τον λαμπερό ελληνικό ήλιο. Επόμενη ευκαιρία το 2024.

Γιατί υπήρχαν μόνο τέσσερα δημόσια παιχνίδια;

Εκατοντάδες πανηγύρια και άλλοι τοπικοί αγώνες γίνονταν σε όλη την Ελλάδα, αλλά οι Τέσσερις Ελληνικοί Αγώνες ήταν οι πιο γνωστοί. Αναγνωρίστηκε από όλες τις πόλεις-κράτη και ήταν ανοιχτό σε αθλητές από όλο τον ελληνικό κόσμο.

Πολλοί έχουν ακούσει για τα Παναθήναια, το εξωφρενικό φεστιβάλ της Αθήνας. Οι Παναθηναϊκοί Αγώνες γίνονταν κάθε τέσσερα χρόνια και περιλάμβαναν τα ίδια αθλητικά γεγονότα με όλους τους Ελληνικούς Αγώνες. Τα Παναθήναια ιδρύθηκαν το 566 ή το 565 π.Χ. και τελούνταν προς τιμήν της πολιούχου θεάς της πόλης, Αθηνάς. Ο κύκλος των Παναθηναίων διήρκεσε μέχρι το 410 μ.Χ., περισσότερο από τους αρχικούς Ολυμπιακούς Αγώνες. Ωστόσο, δεν θεωρήθηκε δημόσιο παιχνίδι, επειδή το πνεύμα ήταν τοπικό, και η έμφαση δόθηκε στον εορτασμό των αθλητικών, πολιτιστικών και πνευματικών δεξιοτήτων της αθηναϊκής νεολαίας.

Ένας άλλος αξιόλογος τοπικός διαγωνισμός διεξήχθη στην πόλη της Λάρισας στη Θεσσαλία. Αυτή η πολιτικά σημαντική πόλη έχει οργανώσει τους δικούς της αγώνες τουλάχιστον από το δεύτερο μισό του πέμπτου αιώνα π.Χ. Οι εκδηλώσεις στη Λάρισα ήταν καινοτόμες, ενώ υπήρχαν και αγώνες ταυροδρομίας και ταυρομαχίας. Αργότερα, οι Ρωμαίοι άντλησαν έμπνευση από τις ταυρομαχίες στη Λάρισα και από τη Ρώμη, η πρακτική εξαπλώθηκε σε άλλες χώρες όπως η Ισπανία.

Τι τελείωσαν οι Ελληνικοί Αγώνες;

Ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Θεοδόσιος, ένας πιστός Χριστιανός, έχει την ιστορική τιμή να είναι αυτός που τελείωσε επίσημα τους Ελληνικούς Αγώνες. Η απαγόρευση επιβλήθηκε για πρώτη φορά το 393 μ.Χ., αλλά ο διάδοχός του Θεοδόσιος Β’ έπρεπε να την ανανεώσει, οπότε φαίνεται ότι οι αγώνες δεν έληξαν ξαφνικά σε όλες τις πόλεις. Η τελευταία σταγόνα ήρθε το 520 μ.Χ. με ένα διάταγμα του Ιουστίνου Α’, το οποίο έκλεισε τις φιλοσοφικές σχολές της Αθήνας και τελικά τερμάτισε όλες τις παγανιστικές δραστηριότητες στην Ελλάδα. Ο Χριστιανισμός έγινε στην πραγματικότητα η επίσημη κρατική θρησκεία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας υπό τον Θεοδόσιο.

Αν και οι Ελληνικοί Αγώνες ήταν μια γιορτή του ελληνικού πολιτισμού, οι Αγώνες διοργανώνονταν κυρίως προς τιμήν των Ολύμπιων θεών. Από τη σκοπιά της προώθησης της χριστιανικής πίστης, οι αγώνες ήταν κάπως παγανιστικοί, οπότε έπρεπε να σταματήσουν.

Ένας σεισμός ταρακούνησε την Ολυμπία τον έκτο αιώνα μ.Χ και την οδήγησε στην εγκατάλειψή της. Στους Δελφούς η ειδωλολατρική δραστηριότητα σταμάτησε, αλλά η χριστιανική κοινότητα συνέχισε να ζει εκεί. Η Ίσθμια αυτοκρατορία εγκαταλείφθηκε και η παλιά θρησκεία απαγορεύτηκε. Η χριστιανική κοινότητα εγκαταστάθηκε στη Νεμέα τον 4ο αιώνα μ.Χ.

Λίστα εκδηλώσεων στους Ελληνικούς Αγώνες

Οι Ελληνικοί Αγώνες έφεραν κοντά τους Έλληνες. Σε όλη τη διάρκεια των Αγώνων, οι πόλεις-κράτη διατήρησαν μια ιερή εκεχειρία. Αυτό εξασφαλίζει ασφαλές ταξίδι για όλους τους συμμετέχοντες και τους θεατές που συμμετέχουν στα φεστιβάλ. Αν και το ιδανικό ήταν της ενότητας, δεν υπήρχαν ομαδικά αθλήματα στους Ελληνικούς Αγώνες. Αντίθετα, τα παιχνίδια αφορούσαν τη δύναμη και τον ηρωισμό του αρσενικού ατόμου.

Τα γεγονότα και οι κανόνες του παιχνιδιού ποικίλλουν με την πάροδο του χρόνου και σε διαφορετικές τοποθεσίες. Επιπλέον, δεν πραγματοποιούνται όλα τα αθλητικά γεγονότα σε κάθε αγώνα και ορισμένα γεγονότα προστέθηκαν ή αφαιρέθηκαν με την πάροδο των αιώνων.

Ένας βασικός κατάλογος των γεγονότων που ήταν μέρος των Τεσσάρων Ελληνικών Αγώνων στην Αρχαία Ελλάδα:

1. Ολυμπιακοί Αγώνες:

– Αγώνες τρεξίματος, συμπεριλαμβανομένου του σταδίου (σπριντ περίπου 200 μέτρα), του δίολο (περίπου 400 μέτρα) και του δόλιχου (που κυμαίνεται από 1400 έως 4800 μέτρα).

– Μαχητικά αθλήματα, συμπεριλαμβανομένης της πυγμαχίας, της πάλης και της πυγμαχίας (μια μορφή μάχης ελεύθερου στυλ).

– Ιππικές εκδηλώσεις, συμπεριλαμβανομένων ιπποδρομιών και αρματοδρομιών.

– Πένταθλο, που είναι ένας συνδυασμός τρεξίματος, άλματος εις μήκος, δισκοβολίας, ακοντισμού και πάλης.

– Αγώνας με πλήρη οπλιτική πανοπλία.

2. Πύθια παιχνίδια:

– Αγώνες τρεξίματος, συμπεριλαμβανομένου του σταδίου, του deo και του δόλιχου.

– Πολεμικά αθλήματα, συμπεριλαμβανομένης της πυγμαχίας, της πάλης και της πυγμαχίας.

– Ιππικές εκδηλώσεις, συμπεριλαμβανομένων ιπποδρομιών και αρματοδρομιών.

– Διαγωνισμοί μουσικής και ποίησης.

3. Παιχνίδια Nimian:

– Τα στοιχεία για τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στη Νεμέα είναι ελάχιστα, αλλά είναι πιθανό ότι τα γεγονότα περιελάμβαναν αγώνες τρεξίματος, συμπεριλαμβανομένων των Stade, Diulos και Dolichos.

– Μαχητικά αθλήματα, συμπεριλαμβανομένης της πυγμαχίας και της πάλης.

– Ιππικές εκδηλώσεις, συμπεριλαμβανομένων των αρματοδρομιών τεσσάρων αλόγων και των ιπποδρομιών.

– Διαγωνισμοί μουσικής και ποίησης, οι πιο γνωστοί από τους οποίους είναι η άρπα και το φλάουτο.

4. Ισθμικοί Αγώνες:

– Αγώνες τρεξίματος, συμπεριλαμβανομένου του σταδίου, του deo και του δόλιχου

– Μαχητικά αθλήματα, συμπεριλαμβανομένης της πυγμαχίας και της πάλης

– Ιππικές εκδηλώσεις, συμπεριλαμβανομένων ιπποδρομιών και αρματοδρομιών

– Διαγωνισμοί μουσικής και ποίησης

– Πένταθλο, που είναι ένας συνδυασμός τρεξίματος, άλματος εις μήκος, δισκοβολίας, ακοντισμού και πάλης.