Η αειφορία έχει γίνει ίσως το πιο σημαντικό ζήτημα που αντιμετωπίζει η βιομηχανία πλαστικών και έχει φτάσει σε ένα άνευ προηγουμένου επίπεδο παγκόσμιας ευαισθητοποίησης και ενδιαφέροντος – δημόσιο, εταιρικό και κυβερνητικό. Από την άποψη της αλυσίδας αξίας, οι παραγωγοί πλαστικών, οι μεταποιητές, οι ιδιοκτήτες επωνυμιών και η οικονομική κοινότητα ενδιαφέρονται όλοι να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο.
Οι πλαστικές και χημικές βιομηχανίες βρίσκονται υπό αυξανόμενο δημόσιο έλεγχο λόγω της συσσώρευσης πλαστικών απορριμμάτων στον ωκεανό από την ανεξέλεγκτη απελευθέρωσή του σε ποτάμια και ωκεανούς, ειδικά στη Νοτιοανατολική Ασία. Διάφορες επιστημονικές αναφορές μικροπλαστικών που εισέρχονται στη βιολογική τροφική αλυσίδα εγείρουν περισσότερες ανησυχίες του κοινού. Το αποτέλεσμα της ανεξέλεγκτης διαχείρισης πλαστικών απορριμμάτων μετά την αρχική χρήση διαβρώνει τη δημόσια εικόνα των χημικών ουσιών και μπορεί να προκαλέσει «κοινωνική άδεια».
Με απλά λόγια, το μέλλον της βιομηχανίας πλαστικών και η «κοινωνική αδειοδότηση» εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο ανταποκρίνονται οι ενδιαφερόμενοι.
Οι προκλήσεις είναι τεράστιες, διότι η πλήρης ανάπτυξη των τριών κρίσιμων πυλώνων του πλαστικού τριγώνου ανακύκλωσης – συλλογή / διαλογή, επεξεργασία και εφαρμογή τελικής χρήσης – βρίσκεται ακόμη στο αρχικό στάδιο ανάπτυξης. Σήμερα, πολλά συστήματα συλλογής βρίσκονται υπό οικονομική πίεση και πλημμυρίζουν με όγκο αποβλήτων όλων των υλικών (γυαλί, πλαστικό και χαρτί).
Ευρωπαϊκοί στόχοι 2030
Συχνά, οι στόχοι αειφορίας, όταν αναπτύσσονται, δεν έχουν βασική κατανόηση του σημερινού δυναμικού υποδομής. Για παράδειγμα, η Ευρώπη, που θεωρείται η πιο βιώσιμη και προηγμένη περιοχή στον πλανήτη, πρέπει να διπλασιάσει δραστικά την χωρητικότητα της υποδομής της προσθέτοντας περίπου 300 εγκαταστάσεις ανακύκλωσης και 300 για διαλογή, απαιτώντας περίπου 1,5 δισ. Ευρώ ετησίως έως το 2026 για χρηματοδότηση για την επίτευξη των στόχων ότι το εντόπισα.
Ειδικότερα, η στρατηγική που καθιέρωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση ορίζει ότι όλες οι πλαστικές συσκευασίες που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ είτε θα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν είτε να ανακυκλωθούν με οικονομικά αποδοτικό τρόπο. Ωστόσο, ο κύριος στόχος του οράματος προβλέπει ότι έως το 2030, τουλάχιστον το 55% των πλαστικών απορριμμάτων που παράγονται στην Ευρώπη θα ανακυκλωθούν.
Η Ελλάδα σήμερα
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ, η Ελλάδα κατατάσσεται τελευταία στις 28 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τη διαχείριση στερεών αποβλήτων, καθώς τα περισσότερα στερεά απόβλητα απορρίπτονται σε χώρους υγειονομικής ταφής ενώ η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση είναι πολύ περιορισμένες. Η Ελλάδα ήρθε δεύτερη από την αρχή της ανακύκλωσης στερεών αποβλήτων στην κατάταξη «Ευρώπη 2020».
Κατά συνέπεια, η ελληνική οικονομία εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από βασικές πρώτες ύλες και, σε πολλές περιπτώσεις, εισάγεται, γεγονός που οδήγησε σε μείωση της κατάταξης των περιοδικών δεικτών, γεγονός που οδήγησε στην απώλεια μεγάλων ευκαιριών για δημιουργία και απασχόληση τοπικής προστιθέμενης αξίας
Φινλανδία – ένα παράδειγμα ανακύκλωσης πλαστικών
Το 2019, η Neste Oil, ένας κορυφαίος παγκόσμιος πάροχος ανανεώσιμων καυσίμων ντίζελ και ανανεώσιμων καυσίμων και ειδικός στην παροχή εύχρηστων ανανεώσιμων χημικών λύσεων και η Remondis, μία από τις μεγαλύτερες ιδιωτικές εταιρείες ανακύκλωσης, υπηρεσιών και νερού στον κόσμο, υπέγραψε συμφωνία για συνεργασία στην ανάπτυξη χημικής ανακύκλωσης αποβλήτων.
Αυτή η συνεργασία θα βοηθήσει την επαρχία του Ελσίνκι να επιτύχει τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ανακύκλωση το 2030. Ο στόχος αυτής της συνεργασίας είναι να επιτύχει την ανακύκλωση / μετατροπή ενός εκατομμυρίου μετρικών τόνων πλαστικού ετησίως σε χημική νάφθα (η οποία θα χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή πλαστικών) τα διυλιστήρια της εταιρείας έως το 2030.
Επαρχία Αττικής – Ελλάδα – μέτρα για την επίτευξη στόχων ανακύκλωσης ευρωπαϊκών οδηγιών
Οι προσπάθειες μετάβασης σε κάποια κυκλική οικονομία βρίσκονται ήδη στο επίκεντρο του στρατηγικού σχεδιασμού του Νομού Αττικής. Η περιοχή σχεδιάζει ήδη και εφαρμόζει παρεμβάσεις έτσι ώστε τα απορρίμματα πλαστικών να μετατραπούν σε πόρους που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από την τοπική βιομηχανία πλαστικών, διατηρώντας παράλληλα την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της συμβολής της στην ελληνική οικονομία. Τα κύρια σημεία του χάρτη πορείας που αναπτύχθηκε από την επαρχία της Αττικής για την προώθηση της ανακύκλωσης εν γένει και τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία είναι:
- Εφαρμογή χωριστής συλλογής ροών αποβλήτων για κάθε υλικό
- Προωθήστε την επιβράβευση της ανακύκλωσης και δημιουργήστε ένα σύστημα εγγύησης επιστροφής στα μπουκάλια (πλαστικό και γυαλί)
- Οι εκστρατείες μέσων εντατικοποιήθηκαν
- Ενίσχυση των υποδομών συλλογής και επεξεργασίας αποβλήτων
- Εφαρμογή προτύπων κυκλικής οικονομίας στις δημόσιες συμβάσεις
- Βελτίωση ηλεκτρονικών συστημάτων και μηχανισμών ελέγχου
- Κίνητρα και κυρώσεις στους δήμους
- Μελέτες και εφαρμογή τεχνικών χημικής ανακύκλωσης για πλαστικά και άλλες καινοτόμες λύσεις
Ο στρατηγικός σχεδιασμός για την κυκλική οικονομία και τη διαχείριση απορριμμάτων πλαστικών στην επαρχία Αττικής θα είναι ο κεντρικός πυλώνας που θα ακολουθήσουν όλες οι άλλες περιοχές της Ελλάδας.
“Ερασιτέχνης διοργανωτής. Εξαιρετικά ταπεινός web maven. Ειδικός κοινωνικών μέσων Wannabe. Δημιουργός. Thinker.”