Ο Στέφανος Μπόρνιας, 25 ετών, εργάζεται σε ένα συνεργατικό χώρο, εν μέσω πανδημίας της νόσου των κορωνών, στην Αθήνα, στις 29 Μαρτίου. Η κατασκευή που βασίζεται στην καινοτομία, οι νεοσύστατες επιχειρήσεις, οι υπηρεσίες υψηλής ποιότητας στον πολιτισμό, τον τουρισμό, τη ναυτιλία και τις ξένες επενδύσεις μπορούν να σχηματίσουν ένα δίκτυο που υποστηρίζεται και υποστηρίζει εξειδικευμένους τομείς σπουδών, λέει ο συγγραφέας. [Alkis Konstantinidis/Reuters]
Οι μεγάλες επετείους όπως αυτή που γιορτάζεται στην Ελλάδα φέτος είναι μια ευκαιρία να προβληματιστούν σχετικά με τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που θα ακολουθήσουν. Η αξιολόγηση των προοπτικών ανάπτυξης της χώρας δείχνει ελλείψεις σε τουλάχιστον τρεις τομείς: μια αδύναμη σύνδεση μεταξύ επιχειρηματικότητας και ξένων αγορών. Σπανιότητα παραγωγής και καινοτομίας υψηλής τεχνολογίας · Και μια δυσμενής δημογραφική πορεία, με λίγες γεννήσεις και αρνητικό ισοζύγιο μετανάστευσης. Εν ολίγοις, η ενδοστρέφεια υπονομεύει την πρόοδο που μπορεί να σημειωθεί.
Πολλές οικονομίες, καθώς και κοινωνίες, υποστηρίζονται από ένα εκπαιδευτικό σύστημα που προσελκύει ανθρώπους και ιδέες από μια ευρύτερη περιοχή. Συγκεκριμένα, η τριτοβάθμια εκπαίδευση μπορεί να χρησιμεύσει ως όχημα μεταφοράς για φοιτητές, μελετητές και τεχνολογία. Τα τεράστια οφέλη από αυτό φαίνονται όχι μόνο σε χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία – οι οποίες θα ήταν πολύ διαφορετικές αν δεν προσελκύσουν και αναπτύσσουν συστηματικά ανθρώπινο κεφάλαιο – αλλά και σε μεγάλο αριθμό άλλων ατόμων που έχουν εκμεταλλεύονται ή καλλιεργούνται περιοχές και πεδία μεγάλης τοπικής ή παγκόσμιας εμβέλειας.
Οι άνθρωποι που μετακινούνται σε άλλη χώρα για να σπουδάσουν όχι μόνο υποστηρίζουν άμεσα την τοπική οικονομία. Φέρνουν επίσης ιδέες, σχηματίζουν προσωπικούς δεσμούς και συχνά παραμένουν, για επαγγελματικούς ή προσωπικούς λόγους, ενσωματώνονται στην κοινωνία και ενισχύουν την οικονομία στην παραγωγική τους κορυφή. Χρησιμεύουν επίσης ως ισχυρή γέφυρα με τη χώρα καταγωγής τους.
Αυτός είναι ένας σπασμένος μηχανισμός στην Ελλάδα. Πολύ λίγοι μαθητές έρχονται εδώ για να σπουδάσουν από το εξωτερικό, και παρόλο που αυτό οφείλεται εν μέρει στο ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα, οφείλεται επίσης στα οικονομικά. Ωστόσο, το δυναμικό είναι εξαιρετικό. Η Ελλάδα θα μπορούσε να είναι ένα σημαντικό κέντρο για μεταπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές, ακόμη και επαγγελματική κατάρτιση και εξειδικευμένες σπουδές, τοπικά για την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, της Μέσης Ανατολής, της Τουρκίας και φυσικά της Κύπρου, με επικεφαλής την επιστήμη, τα οικονομικά και τα δεδομένα. Ανάλυση και διαχείριση επιχειρήσεων. Σε παγκόσμια κλίμακα, μπορεί να είναι μια δύναμη στις κλασικές μελέτες, την ιστορία και τη φιλοσοφία. Η ανάπτυξη δεσμών με τη διασπορά θα είναι επίσης επωφελής, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας περισσότερων προγραμμάτων στα αγγλικά, της συνεργασίας με ιδρύματα του εξωτερικού και της διδασκαλίας ελληνικών.
Η προσέλκυση νέων ανθρώπων πιο συστηματικά από ό, τι κάνουμε σήμερα θα έχει θετική επίδραση στο φοιτητικό σώμα της χώρας. Θα συμβάλει στη δημιουργία ενός πλούσιου και δυναμικού μαθησιακού περιβάλλοντος. Οι φοιτητές στην Ελλάδα σήμερα δεν μαθαίνουν και επικοινωνούν με τις εξελίξεις στο εξωτερικό, σε αντίθεση με εκείνους που σπουδάζουν αλλού. Αυτή η εκδήλωση ενδοσκόπησης έχει αρνητικό αποτέλεσμα σε μια στιγμή που το άνοιγμα των οριζόντων μας είναι ζωτικής σημασίας για την επιστήμη και τα οικονομικά.
Ωστόσο, το να κάνουμε το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα πιο ελκυστικό, με μεγαλύτερη παρουσία στον διεθνή χάρτη, δεν είναι κάτι που μπορεί να συμβεί αυτόματα. Απαιτεί εκσυγχρονισμό των δομών και των διαδικασιών του – ένα σύστημα που ρυθμίζεται υπερβολικά από το κράτος ή με εσωστρεφείς και ξεπερασμένες μορφές διακυβέρνησης που απλά δεν μπορούν να ανέλθουν στο επίπεδο των σημερινών προκλήσεων. Είναι επίσης επιτακτική ανάγκη να αναδιαμορφωθεί τμήματα της οικονομίας, καθώς η εκπαίδευση δεν μπορεί να είναι γέφυρα πουθενά. Η εκβιομηχάνιση με βάση την καινοτομία, τις νεοσύστατες επιχειρήσεις, τις υπηρεσίες υψηλής ποιότητας στον πολιτισμό, τον τουρισμό, τη ναυτιλία και τις ξένες επενδύσεις μπορεί να σχηματίσει ένα δίκτυο που υποστηρίζεται και υποστηρίζεται από εξειδικευμένους τομείς σπουδών.
Οι πολιτικές που στοχεύουν στην ενίσχυση του ανθρώπινου κεφαλαίου, αλλά και στην προώθηση ενός δυναμικού τμήματος του πληθυσμού που αρχικά θα προσελκύεται από το εκπαιδευτικό σύστημα είναι βασικές πολιτικές. Δεδομένης της αναμενόμενης ανάκαμψης μετά τη λήξη της πανδημίας και για να λειτουργήσει μεσοπρόθεσμα, είναι σημαντικό να ξεκινήσουν τώρα οι απαραίτητες πολιτικές παρεμβάσεις. Σε τελική ανάλυση, μια ματιά πίσω μας δείχνει ότι η χώρα ανέκαθεν προχώρησε σημαντικά όταν ήταν πιο ανοιχτή. Η χρήση των νέων ευρωπαϊκών πόρων θα είναι επιτυχής μόνο στο βαθμό που λειτουργεί προς μια πιο ανοιχτή και εξωτερική οικονομία παρά αντίστροφα, όπως συνέβη συχνά στο παρελθόν.
Ο Νίκος Βίτας είναι Γενικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Οικονομικής και Βιομηχανικής Έρευνας (ΙΟΒΕ) και καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
“Ερασιτέχνης διοργανωτής. Εξαιρετικά ταπεινός web maven. Ειδικός κοινωνικών μέσων Wannabe. Δημιουργός. Thinker.”