Το Rebetiko περιλαμβάνεται στη λίστα της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO

Το Repetico, ένα παραδοσιακό ελληνικό μουσικό είδος αιώνων που επηρέασε τους μουσικούς σε όλο τον κόσμο, περιλαμβάνεται στην «Αντιπροσωπευτική Λίστα της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας» της UNESCO.

Το Ρεμπέτικο (που μεταφράζεται χαλαρά ως “επαναστατική μουσική”) είναι ένας μουσικός και πολιτιστικός όρος που σχετίζεται άμεσα με το τραγούδι και το χορό που αρχικά εξαπλώθηκε μεταξύ του πληθυσμού της κατώτερης αστικής και εργατικής τάξης στις αρχές του 20ού αιώνα.

Ενώ πτυχές του είδους βρίσκονται σε όλη την Ελλάδα σε αυτήν την περίοδο, οι ρίζες του υπόγειου μουσικού στιλ επιστρέφουν στη Μικρά Ασία και το είδος εξαπλώθηκε στην Ελλάδα μετά από κύματα Ελλήνων προσφύγων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την Τουρκία τη δεκαετία του 1920.

Αυτός ο τύπος μουσικής αντλεί επιρροή από ελληνικούς, τουρκικούς, ρωμαϊκούς και εβραϊκούς μουσικούς κανόνες, με αποτέλεσμα έναν εντελώς μοναδικό ήχο.

Το Repetico, κάποτε underground μουσική, είναι πλέον διαδεδομένο

Τα τραγούδια του Rebetiko περιέχουν ανεκτίμητες αναφορές στα έθιμα, τις πρακτικές και τις παραδόσεις ενός συγκεκριμένου τρόπου ζωής που περιλαμβάνει την εξέγερση, την καλλιτεχνική έκφραση, την αγάπη και συχνά το έγκλημα.

Ο Repetico γεννήθηκε σε γκαζόν σε παράκτιες πόλεις όπως ο Πειραιάς, όπου μουσικοί και οπαδοί του κινήματος συγκεντρώθηκαν και τραγούδησαν για τις συνθήκες της καθημερινής τους ζωής.

Αρχικά, οι μουσικοί έμαθαν τα νέα τραγούδια του Rebetiko προφορικά, ακούγοντας ζωντανές εμφανίσεις των νέων τραγουδιών ή μαθαίνοντας από έναν παλαιότερο, πιο έμπειρο μουσικό.

Αυτή η άτυπη μέθοδος μάθησης είναι ακόμα σημαντική, αλλά ο πρόσφατος πολλαπλασιασμός των ηχογραφήσεων, των μέσων και του κινηματογράφου έχει προωθήσει άλλους τρόπους μετάδοσης.

Ενώ τα τραγούδια του Ρεμπέτικου ήταν παγιδευμένα στις σήραγγες, είναι πλέον ένα ενωμένο ρεπερτόριο για σχεδόν κάθε κοινωνική περίσταση που περιλαμβάνει μουσική και χορό στην Ελλάδα.

Το ελληνικό είδος έχει γίνει αντικείμενο ακαδημαϊκής έρευνας

Την τελευταία δεκαετία, το Ρεμπέτικο έχει διδαχθεί όλο και περισσότερο σε μουσικές σχολές, ωδεία και πανεπιστήμια, συμβάλλοντας στην ευρύτερη διάδοσή του, και οι μουσικοί και οι άνθρωποι που απολαμβάνουν το Ρεμπέτικο εξακολουθούν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της πρακτικής ζωντανής.

Παρόλο που η μορφή μουσικής Underground άνθισε πριν από 100 χρόνια, οι νέοι σήμερα εξακολουθούν να ακούνε το είδος.

Υπάρχουν πολλά μπαρ, παμπ και κλαμπ στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη που διαθέτουν ζωντανές μπάντες που παίζουν repetico.

Λόγω της πολιτιστικής, ιστορικής και μουσικής του σημασίας, το Ρεμπέτικο έχει γίνει το αντικείμενο ενός πρωτοποριακού μαθήματος στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (NYU) για να εξερευνήσει τις ιστορικές ρίζες του ελληνικού είδους και των αμερικανικών μπλουζ – και να εστιάσει στο πώς αλληλεπικαλύπτονται τα δύο μουσικά είδη με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.

Το ακαδημαϊκό μάθημα με τίτλο “Τραγούδια του αουτσάιντερ: American Blues συναντά το ελληνικό ρεμπέτικο”, έχει εισαχθεί για την Άνοιξη 2020 υπό την αιγίδα του Το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη.