Τι προκάλεσε το ηφαιστειακό τσουνάμι που κατέστρεψε το ελληνικό νησί πριν από 373 χρόνια; — Ars Technica

Το 1650 μ.Χ., το ελληνικό νησί Θήρα Το λεγόμενο υποθαλάσσιο ηφαίστειο καταστράφηκε από την έκρηξη Κολόμπο. Οι άνθρωποι ήταν οι πρώτοι που παρατήρησαν το νερό να βράζει και να αλλάζει χρώμα και έναν κώνο να ξεπροβάλλει από την επιφάνεια του ωκεανού. Ακολούθησαν εκτοξευμένοι λαμπεροί βράχοι, φωτιά και κεραυνοί, λοφία πυκνού καπνού, πτώση κρυστάλλων και τέφρας, σεισμοί και ισχυρά τσουνάμι με κύματα ύψους 20 μέτρων. Περίπου 70 άνθρωποι και εκατοντάδες βοοειδή σκοτώθηκαν από την έκρηξη.

Αυτές οι λεπτομέρειες βασίζονται σε σύγχρονες μαρτυρίες που συνέταξε ο Γάλλος γεωγράφος Φερδινάνδος Α. Φουκ Το 1879. Μια ομάδα Γερμανών και Ελλήνων επιστημόνων συνδυάζει τώρα αυτή την ιστορική γνώση με τρισδιάστατη σεισμική χαρτογράφηση και προσομοιώσεις υπολογιστή για να προσδιορίσει γιατί η βίαιη έκρηξη του ηφαιστείου προκάλεσε το τσουνάμι. Ενα βήμα Νέο χαρτί Το τσουνάμι, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications, προκλήθηκε από κατολίσθηση που ακολούθησε ηφαιστειακή έκρηξη.

Έκρηξη εξερράγη και το Κολόμπο, περίπου 8 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Σαντορίνης Γύρω στο 1630 π.Χ με καταστροφικές συνέπειες για τον αρχαίο μινωικό πολιτισμό. Σήμερα, το ηφαίστειο περιέχει υδροθερμικές οπές θειούχου θειικού άλατος που φιλοξενούν ορισμένα σπάνια είδη μικροοργανισμών που κανονικά δεν βρίσκονται οπουδήποτε κοντά σε υδροθερμικές οπές. Και αυτό είναι Ενεργός Και επικίνδυνο: ένας άγνωστος μέχρι τότε θάλαμος μάγματος Ανακαλύφθηκε πέρυσι και αναπτύσσεται με ρυθμό περίπου 4 εκατ. κυβικά μέτρα ετησίως. Με αυτόν τον ρυθμό, ο θάλαμος θα φτάσει τον όγκο του μάγματος που εκτοξεύτηκε στην έκρηξη του 1650 τα επόμενα 150 χρόνια.

ΕΝΑ μελέτη 2016 Το τσουνάμι του 1650 που έπληξε τη Σαντορίνη ήταν πιθανότατα το αποτέλεσμα μιας μεγάλης μετατόπισης του νερού που προκλήθηκε από μια υποβρύχια έκρηξη στις 29 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους, καθώς η έκρηξη μεταβαίνει μεταξύ της πρώτης φάσης (σχεδόν εξ ολοκλήρου από υποβρύχιο) και της δεύτερης φάσης της. . Αλλά αυτή η τελευταία μελέτη παρουσιάζει μια πιο περίπλοκη εικόνα.

Η ομάδα χρησιμοποίησε το ερευνητικό σκάφος POSEIDON για να δημιουργήσει μια τρισδιάστατη εικόνα του κρατήρα, αποκαλύπτοντας ότι είναι περίπου 500 μέτρα βάθος και 2,5 χιλιόμετρα πλάτος – απόδειξη μεγάλης έκρηξης. Σημείωσαν επίσης ότι μέρος του κώνου είχε διαβρωθεί σοβαρά καθώς αυτό το τμήμα του ηφαιστείου γλίστρησε. Σύμφωνα με Ο συν-συγγραφέας Gareth Crutchley του Κέντρου Geomar Helmholtz είναι ένας μεντεσές θαλάσσιας έρευνας. Το επόμενο βήμα είναι η εκτέλεση προσομοιώσεων σε υπολογιστή συγκρίνοντας διάφορους πιθανούς μηχανισμούς με ιστορικές μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων.

Οι προσομοιώσεις έδειξαν ότι τα κύματα που δημιουργήθηκαν από την έκρηξη σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία θα είχαν ύψος μόνο 6 μέτρα, αλλά αυτό έρχεται σε αντίθεση με μαρτυρίες από την ίδια τοποθεσία που περιγράφουν κύματα ύψους 20 μέτρων. Αυτή η προσομοίωση έδειξε ότι έφτασε πρώτος στην ακτή, έρχεται σε αντίθεση με ιστορικές αναφορές ότι το νερό υποχώρησε πρώτο σε εκείνη την περιοχή πριν φτάσει το τσουνάμι. Οι προσομοιώσεις υπολογιστών των επιπτώσεων κατολίσθησης δεν ταιριάζουν επίσης με ιστορικές αναφορές.

Μόνο όταν οι προσομοιώσεις συνδύασαν έκρηξη και κατολίσθηση, παρήγαγαν αποτελέσματα σύμφωνα με την ιστορική καταγραφή. Η περσινή έκρηξη Η Χάνγκα Τόνγκα είναι ένα υποθαλάσσιο ηφαίστειο– Το πρώτο είναι πολύ δυνατό 1883 έκρηξη του Κρακατόα– Προκάλεσε πολλά τσουνάμι. Ο κρατήρας του έχει παρόμοιο σχήμα και ένας παρόμοιος συνεργιστικός μηχανισμός μπορεί να έχει προκαλέσει αυτά τα τσουνάμι, προτείνουν οι συγγραφείς.

«Το Κολόμπο έχει ελαφρόπετρα με πολύ απότομες πλαγιές» είπε ο συν-συγγραφέας Jens Carstens, και GEOMAR Helmholtz Center for Ocean Research Kiel. “Δεν ήταν πολύ σταθερό. Κατά τη διάρκεια της έκρηξης, που διήρκεσε για αρκετές εβδομάδες, η λάβα συνέχισε να εκτοξεύεται. Κάτω από αυτήν, σε έναν θάλαμο μάγματος που περιείχε πολύ αέριο, υπήρχε τρομερή πίεση. Μια από τις πλευρές του ηφαιστείου γλίστρησε, και το αποτέλεσμα ήταν σαν να ξεφύλλωσε ένα μπουκάλι σαμπάνιας: μια ξαφνική απελευθέρωση πίεσης στο σύστημα μάγματος επέτρεψε στο αέριο να διασταλεί, με αποτέλεσμα μια τεράστια έκρηξη».

Το Κολόμπο και παρόμοια ενεργά ρηχά υποβρύχια ηφαίστεια παρακολουθούνται περιοδικά, αλλά σύμφωνα με τους συγγραφείς, οι τρέχουσες τεχνικές παρακολούθησης δεν εντοπίζουν ταχέως αναπτυσσόμενες διαβρωμένες πλευρές που είναι ευάλωτες σε κατολισθήσεις όπως αυτή στο Κολόμπο το 1650. «Οι τοπικοί πληθυσμοί, οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων και οι επιστήμονες είναι επί του παρόντος απροετοίμαστοι για τις απειλές που δημιουργούνται από τις υποβρύχιες εκρήξεις και τις αστοχίες κατάρρευσης, όπως αποδείχθηκε από την πρόσφατη κατάρρευση του κλάδου το 2018. Anak Krakatau και 2022 [Hunga Tonga] ξέσπασμα», έγραψαν. Οι Karstens και άλλοι ελπίζουν να αναπτύξουν νέες προσεγγίσεις συνεχούς παρακολούθησης με βάση τα νέα τους δεδομένα, δίνοντας στη δημόσια ασφάλεια περισσότερο χρόνο για την ανάπτυξη ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης.

Nature Communications, 2023. DOI: 10.1038/s41467-023-42261-y (Σχετικά με τα DOI).