Της Μαρτίνας Σίμου.
Μίλησε με τον κάτοικο της Νότιας Αυστραλίας και Ικαριώτη Ιωάννη (Ιωάννη) Κρόνθο Greek Herald Σχετικά με την προσωπική του εμπειρία μετανάστευσης και γιατί ως χταπόδι εξακολουθεί να δουλεύει σκληρά καθημερινά ενώ φροντίζει το αγαπημένο του «kibo» (κήπο).
Το μικρό νησί της Ικαρίας έχει γίνει πρωτοσέλιδο σε όλο τον κόσμο γιατί οι κάτοικοί του ζουν πολύ καιρό σε μια ζωή που θεωρείται ειδυλλιακή. Αλλά στα τέλη της δεκαετίας του 1950 η δουλειά ήταν σπάνια, τόσοι πολλοί Ικαριώτες έφυγαν αναζητώντας ευκαιρίες αλλού.
Ο πατέρας του Τζον Γιώργος μετανάστευσε στην Αυστραλία το 1948 και, όπως οι περισσότεροι μετανάστες, εργάστηκε σκληρά για να φέρει τη γυναίκα του Αφροδίτη και τα πέντε παιδιά τους, Καλλιόπη, Ασημίνα, Ίωνα, Γιάννη και Θεόδωρο, στην Αδελαΐδα το 1954.
Χρόνια αργότερα, το 2022, η οικογένεια θα επανεξετάσει την ιστορία του πατριάρχη τους Ιωάννη Κρόνθου (παππούς του Ιωάννη) από τον εγγονό του Τζον – Γιάνι Κάρτλετζ. Ο Ιωάννης εγκαταστάθηκε στο Πορτ Μπρι της Νότιας Αυστραλίας το 1911, αποκτώντας Αυστραλό υπήκοο, αλλά επέστρεψε στην Ικαρία τη δεκαετία του 1930.
Η Γιάννης σπούδαζε για το διδακτορικό της, ερευνώντας τις αφηγήσεις της ελληνικής μετανάστευσης από τις αρχές του 1800 έως τα μέσα του 1900.
Πρώτα χρόνια
Ο Γιώργος και η Αφροδίτη εγκαταστάθηκαν στη Βόρεια Αδελαΐδα και ο Γιάννης φοίτησε στο Δημοτικό Σχολείο της Βόρειας Αδελαΐδας το 1954 ή το 1955 και παρακολούθησε νυχτερινό σχολείο για να μάθει αγγλικά.
«Η εκμάθηση αγγλικών ήταν δύσκολη», λέει ο John.
«Ξεκίνησα από το μηδέν γιατί δεν ήξερα λέξη αγγλικά. Μου πήρε έξι μήνες για να έρθω σε επαφή. Χρησιμοποίησα πολύ τα χέρια μου για να επικοινωνήσω.
Αφού άφησε το σχολείο, ο John εργάστηκε σε εργοστάσια – το Glass Factory και το Perry Engineering – πριν μετακομίσει στο Runleigh Ware, όπου έμεινε για 20 χρόνια.
Στα 22 του παντρεύτηκε τη Δέσποινα Παντελάδη, την οποία χαρακτηρίζει «το πιο γλυκό κορίτσι στον κόσμο» και έγιναν γονείς πέντε παιδιών: του Τζορτζ, του Σταν, της Βένας, της Ντούλας και του Τζιμ.
«Όταν παντρευτήκαμε, η ζωή στην Αδελαΐδα ήταν σκληρή», λέει ο John.
«Υπήρχε τεράστια ανεργία στο κράτος τότε. Μετά από 20 χρόνια έκλεισαν πολλά εργοστάσια (και), έκλεισε η Ranle Ware και αναγκάστηκα να φύγω.
Είκοσι χρόνια δεν είναι ρεπό
Αλλά η τύχη ήταν με το μέρος του John και σύντομα έπιασε δουλειά στην Reserve Bank τη δεκαετία του 1970. Είχε μερικές δουλειές «στο πλάι» – καθαρισμός, κηπουρική, ζωγραφική τα Σαββατοκύριακα και τον ελεύθερο χρόνο του.
Στην RBI, ξεκίνησε ως καθαριστής και εργάστηκε ως προσωπικός βοηθός διευθυντή.
«Κατά τη διάρκεια αυτού του ρόλου γνώρισα πολλούς διάσημους ανθρώπους, όπως τον Ύπατο Αρμοστή του Ηνωμένου Βασιλείου, τον Robert Holmes A-Court, τον Πρόεδρο της Federal Reserve των ΗΠΑ, τον Πρωθυπουργό Paul Keating, τον πρώην αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Kim Beasley, τον Αυστραλό κρίκετ Sir Donald. Μπράντμαν (συνήθως), έξι διαφορετικοί έφεδροι κυβερνήτες, ηθοποιοί και αρχηγοί κρατών», λέει.
Ο Τζον κάλυπτε 16 χιλιόμετρα κάθε μέρα «βροχή, χαλάζι ή λάμψη», πίσω στην όχθη και στο σπίτι.
Αυτό το έκανε για 20 χρόνια.
«Δεν είχα ποτέ ρεπό σε όλη μου τη ζωή», λέει.
Η ζωή ως οντογένεση
Αυτές τις μέρες, ο John εργάζεται με πλήρη απασχόληση στον εξωραϊσμό με τον γαμπρό του, Rob Cartledge.
«Έχω ακόμα χρόνο να διατηρήσω την περιουσία μου, συμπεριλαμβανομένης της ζωγραφικής και της κηπουρικής, και να επικεντρωθώ στο kibo μου», λέει.
«Μεταξύ του εξωραϊσμού μου και του δικού μου κήπου δουλεύω τουλάχιστον 32 ώρες την εβδομάδα».
Βροχή, χαλάζι ή τι ωθεί τον Γιάννη να κάνει τις ώρες που κάνει;
«Πήρα την εργασιακή μου ηθική από τον πατέρα μου», λέει. «Είναι εργασιομανής».
Αυτή η εργασιακή ηθική, εξηγεί, έχει περάσει στα δικά του παιδιά — κάτι για το οποίο είναι πολύ περήφανος.
«Όλοι τους έχουν γίνει επαγγελματίες – δύο δάσκαλοι, ένας καθηγητής, ένας πολεοδόμος και ένας δημοσιογράφος», λέει.
Ο Ιγαρικός τρόπος
Ο John πιστώνει τη μακροζωία του και τη διατήρηση της υγείας του περπατώντας, τρώγοντας σωστά, δεν καπνίζει και είναι ενεργός.
«Τρώω μεσογειακή διατροφή, όλα μαγειρεμένα στο σπίτι», λέει. «Σπάνια πηγαίνω σε γρήγορο φαγητό».
Το 2003, αφού έζησε στην Αυστραλία για σχεδόν 50 χρόνια, μετακόμισε μαζί με τη σύζυγό του στην Ικαρία και έμεινε για έξι μήνες.
“Μου άρεσε πολύ. Πολλοί από τους συγγενείς μου ήταν ακόμα ζωντανοί, συμπεριλαμβανομένων θειών, θείων και ξαδέρφων”, θυμάται ο John.
«Είδα πολλά σημεία του ελληνικού τοπίου που δεν είχα ξαναδεί, και μάλιστα επισκέφτηκα την Έφεσο και τη Σμύρνη στην Τουρκία».
Ο Γιάννης δεν σκοπεύει να συνταξιοδοτηθεί και θέλει να εργαστεί για άλλα 10 χρόνια.
«Θα δώσω την παραίτησή μου στον γαμπρό μου στα 95», γελάει. «Είναι καλή ηλικία για να κρεμάσω τις μπότες μου».
“Εμπειρογνώμονας τηλεόρασης. Μελετητής τροφίμων. Αφιερωμένος συγγραφέας. Ανεμιστήρας ταξιδιού. Ερασιτέχνης αναγνώστης. Εξερευνητής. Αθεράπευτος φανατικός μπύρας”