Ανακαλύφθηκε το 1960 σε έναν αρχαιολογικό χώρο κοντά στο χωριό Τέντρα, η πανοπλία έχει συνδεθεί με τις Μυκήνες, ένα διάσημο βασίλειο της ύστερης Εποχής του Χαλκού που ήταν στρατιωτικά ισχυρό και είχε τη διάκριση ότι ήταν ο πρώτος μεγάλος πολιτισμός της αρχαίας Ελλάδας.
Μετά την αρχική εξέταση, οι μελετητές διαπίστωσαν ότι η συγκεκριμένη πανοπλία πιθανότατα φοριόταν μόνο για τελετουργικούς σκοπούς και όχι για προστασία στη μάχη. Αλλά μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό PLOS ONE Αυτό το συμπέρασμα εγείρεται, παρέχοντας στοιχεία που δείχνουν ότι αυτή η πανοπλία ήταν κατάλληλη για μάχη και πράγματι θα παρείχε στον χρήστη επαρκή προστασία.
Έργο τέχνης που δείχνει ένα αντίγραφο της πανοπλίας Tendra που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη. Φωτογραφία: Andreas Fleuris και Marija Marković. Απαιτείται άδεια για αναπαραγωγή. (Fluris et al., 2024, PLOS ONE/CC-BY 4.0)
Πρακτική αξιολόγηση από ειδικούς
Αυτά τα συναρπαστικά νέα στοιχεία δεν προέκυψαν από εργαστηριακή μελέτη, αλλά κατά τη διάρκεια ζωντανών προσομοιώσεων της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, των συνθηκών πεδίου μάχης της Μυκηναϊκής εποχής από Έλληνες ναυτικούς συμμάχους με τους ελληνικούς στρατούς.
Οι πεζοναύτες φορούσαν αντίγραφα πανοπλίας που αντιγράφουν το στυλ της μυκηναϊκής ενδυμασίας ενώ συμμετείχαν σε αυτή την εικονική στρατιωτική άσκηση, τα αποτελέσματα της οποίας απέδειξαν ότι η πανοπλία ήταν άνετη στη χρήση και δεν παραβιαζόταν εύκολα από τα όπλα που χρησιμοποιήθηκαν στην εποχή της ακμής. προ ΧΡΙΣΤΟΥ Ανήκει στον ελληνικό μυκηναϊκό πολιτισμό που κυριάρχησε στο ελληνικό τοπίο από το 1750 έως το 1050.
Γεωγραφία της περιοχής γύρω από την Τροία στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού (οι ετικέτες υποδεικνύουν τις τοποθεσίες δύο στρατιωτικών στρατοπέδων και τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά της περιοχής). Ο χάρτης δημιουργήθηκε χρησιμοποιώντας το Fantasy Map Generator της Azgaar, με άδεια από τα αρχικά πνευματικά δικαιώματα 2017-2021, με άδεια CC BY. (Fluris et al., 2024, PLOS ONE/CC-BY 4.0)
Επανεξέταση του Μυκηναϊκού Πεδίου Μάχης του 1.500 π.Χ
Μια ομάδα Ελλήνων αρχαιολόγων που συμμετέχουν στη νέα μελέτη, ο ειδικός του μυκηναϊκού πολιτισμού Δρ. Στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, με επικεφαλής τον Ανδρέα Φλεύρη, στρατολόγησαν 13 θαλάσσιους εθελοντές για να συμμετάσχουν στο πείραμά τους.
Κατά τη διάρκεια της εικονικής μάχης που οργάνωσαν και σχεδίασαν, κανένας από τους πεζοναύτες δεν ήταν ντυμένος με την ιστορική πανοπλία, η οποία είναι περίπου 3.500 ετών και διατηρείται προσεκτικά και προστατεύεται από τις πολιτιστικές αρχές από την ανακάλυψή της. Αντίθετα, αυτοί οι σύγχρονοι πολεμιστές φορούσαν όλοι διπλές εκδόσεις πανοπλίας τέντα, κατασκευασμένα από τα ίδια υλικά και κατασκευασμένα με τις ίδιες σχεδιαστικές προδιαγραφές με την αρχική μυκηναϊκή στολή μάχης.
προ ΧΡΙΣΤΟΥ Όπλα τύπου Εποχής του Χαλκού που μεταφέρονταν από Μυκηναίους πολεμιστές στα πεδία των μαχών της αρχαίας Ελλάδας τη δεύτερη χιλιετία προμηθεύονταν στους Έλληνες ναυτικούς. Στη συνέχεια, οι πεζοναύτες υποβλήθηκαν σε μια ρεαλιστική προσομοίωση μάχης για συνολικά 11 εξαντλητικές ώρες, κατά τη διάρκεια των οποίων εκτέθηκαν σε διάφορα σενάρια πεδίου μάχης που μπορεί να είχε συναντήσει ένας τυπικός Μυκηναίος στρατιώτης.
Εθελοντές πεζοναύτες σε προσομοιωμένη μάχη φορώντας αντίγραφα πανοπλίας Tendra κατά τη διάρκεια μιας εμπειρικής μελέτης (δεξιά) και μιας καλλιτεχνικής φωτογράφησης (αριστερά). Φωτογραφία: Andreas Fleuris και Marija Marković. Απαιτείται άδεια για αναπαραγωγή. (Fluris et al., 2024, PLOS ONE/CC-BY 4.0)
Οι συγγραφείς της μελέτης έκαναν μεγάλες προσπάθειες για να ανασυνθέσουν τις πραγματικές συνθήκες πεδίου μάχης μετά την Εποχή του Χαλκού για τις προσομοιώσεις τους. Μερικές από τις πληροφορίες που χρησιμοποίησαν προήλθαν από αφηγήσεις του πολέμου που απεικονίζονται στο επικό ποίημα του Ομήρου Η Ιλιάδα, που ανεγέρθηκε κατά τη μυκηναϊκή περίοδο. Αν και τα έργα του Ομήρου πιστεύεται ότι γράφτηκαν τον έβδομο ή τον όγδοο αιώνα π.Χ., βασίζονται σε πολύ παλαιότερες προφορικές παραδόσεις και επομένως θεωρούνται αξιόπιστα.
Χρησιμοποιώντας περιγραφές από τα γραπτά του Ομήρου και πρόσθετα ιστορικά και αρχαιολογικά δεδομένα που συλλέχθηκαν σε διάφορους μυκηναϊκούς πολιτιστικούς χώρους, οι συγγραφείς της μελέτης οργάνωσαν μια φανταστική μάχη όπου οι μυκηναϊκές στρατιωτικές στρατηγικές, επιχειρήσεις και ελιγμοί αναπαράγονταν όσο το δυνατόν ακριβέστερα.
Κατά τη διάρκεια των προσομοιώσεων στο πεδίο της μάχης, η πανοπλία αποδείχθηκε ότι παρέχει καλή προστασία έναντι όπλων που χρησιμοποιήθηκαν πριν από 3.000 χρόνια, ανεξάρτητα από τις τακτικές χτυπήματος ή επίθεσης. Είναι σημαντικό ότι η θωράκιση Tendra δεν εμπόδισε την ελευθερία κινήσεων των Πεζοναυτών ούτε προκάλεσε ενόχληση από το βάρος ή την τοποθέτησή τους στα σώματα των Πεζοναυτών.
Για να προσθέσουν περαιτέρω επικύρωση σε αυτά τα συναρπαστικά αποτελέσματα πεδίου, οι αρχαιολόγοι χρησιμοποίησαν ένα ειδικό πρόγραμμα λογισμικού που μπορούσε να προσομοιώσει τις συνθήκες μάχης με την πάροδο του χρόνου για να δοκιμάσει την αποτελεσματικότητα της πανοπλίας μάχης σε πολλαπλά σενάρια. Αυτές οι προσομοιώσεις επιβεβαίωσαν την αποτελεσματικότητα της μυκηναϊκής πανοπλίας, προσθέτοντας μεγαλύτερη βαρύτητα στον ισχυρισμό ότι η πανοπλία Dendra ηλικίας 3.500 ετών κατασκευάστηκε για στρατιωτική χρήση και δεν φοριόταν ως τελετουργικά ρούχα.
Μια συντεχνία πολεμιστών προστατεύεται από την πανοπλία της
Η ιδέα ότι η αρχαία ασπίδα μπορεί να ήταν τελετουργική βασίστηκε στο μέγεθος και το σχέδιό της. Όταν εξετάστηκε για πρώτη φορά, πολλοί ειδικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι δεν θα ήταν αρκετά χαλαρό ή ελαφρύ για συνθήκες στο πεδίο της μάχης και επομένως πρέπει να φορέθηκε κατά τη διάρκεια δημόσιων τελετών ή άλλων εορταστικών εκδηλώσεων. Αλλά οι Έλληνες αρχαιολόγοι που είναι υπεύθυνοι για τις νέες ανακαλύψεις είναι ανένδοτοι ότι αυτός ο ισχυρισμός έχει διαψευσθεί.
Έγραψαν στο άρθρο τους στο PLOS ONE:
«Παρά την περίπλοκη εμφάνισή του με την πρώτη ματιά, [the Dendra armor] Όχι μόνο είναι αρκετά ευέλικτο ώστε να επιτρέπει στον χρήστη κάθε κίνηση του ποδιού του, αλλά είναι επίσης αρκετά ελαστικό για να προστατεύει τον χρήστη από τα περισσότερα χτυπήματα. …Επιπλέον, οι δοκιμές μας έδειξαν ότι η πανοπλία έχει βάρος και δομή που θα επιτρέψει σε μια στολή να χρησιμοποιείται για μεγάλες χρονικές περιόδους στη μάχη χωρίς να βλάπτει τον χρήστη, μέρα με τη μέρα, έως και 11 ώρες.
Γραπτά αρχεία από την αρχαιότητα δείχνουν ότι οι αρχαιολόγοι είχαν συνεχείς ανησυχίες για την ασφάλεια των Μυκηναίων, με αποτέλεσμα να επιλέγουν όρθιους στρατούς εξοπλισμένους με όπλα, άρματα και πανοπλίες για να είναι σε εγρήγορση και πάντα έτοιμοι να απωθήσουν τους εισβολείς. Επιπλέον, η μυκηναϊκή κοινωνία οδηγούνταν από μια κάστα πολεμιστών που κατείχε τις περισσότερες θέσεις εξουσίας και η περίτεχνη αλλά λειτουργική μυκηναϊκή πανοπλία μπορεί να φορέθηκε από έναν από τους πιο σεβαστούς στρατιωτικούς και πολιτικούς ηγέτες της κοινωνίας.
Καθώς πρόκειται για ένα μοναδικό εύρημα, είναι δύσκολο να προσδιοριστεί για ποιον κατασκευάστηκε πραγματικά το κοστούμι, αν και είναι ασφαλές να πούμε ότι ένας Μυκηναίος πολεμιστής θα ήταν καλά προστατευμένος αν το φορούσε κατά τη διάρκεια μιας μάχης με τους εχθρούς του βασιλείου του.
Κορυφαία εικόνα: Η απόδοση του καλλιτέχνη του αντιγράφου πανοπλίας Tendra που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη. Πηγή: Fleuris et al., 2024, PLOS ONE/CC-BY 4.0
Του Νέιθαν Φάλτε
“Εμπειρογνώμονας τηλεόρασης. Μελετητής τροφίμων. Αφιερωμένος συγγραφέας. Ανεμιστήρας ταξιδιού. Ερασιτέχνης αναγνώστης. Εξερευνητής. Αθεράπευτος φανατικός μπύρας”