Ο ταπεινός τριλόβιτος, ένα πλάσμα με κεφάλι κράνους που κολύμπησε στις θάλασσες εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια πριν, έκρυβε ένα ασυνήθιστο μυστικό-ένα «υπερ-μάτι» πρωτόγνωρο στο ζωικό βασίλειο.
Σχετίζεται με: Γιατί εξαφανίστηκαν οι τριλοβίτες;
Τα σημερινά αρθρόποδα, όπως οι λιβελλούλες και οι γαρίδες μάντις, είναι επίσης διάσημα για τα ισχυρά σύνθετα μάτια τους, τα οποία αποτελούνται από αμέτρητες πλευρές του ματιού που ονομάζονται ommatidia, το καθένα εξοπλισμένο με τον δικό του φακό, όπως μια μπάλα ντίσκο.
Αλλά, σύμφωνα με τα νέα ευρήματα, τριλοβίτες της οικογένειας Τα βακόπια είχαν σύνθετα μάτια που ήταν πολύ μεγαλύτερα και πιο πολύπλοκα από τα σύγχρονα αρθρόποδα. Κάθε μάτι (ένα στα αριστερά και ένα στα δεξιά) κρατούσε εκατοντάδες φακούς. Αυτοί οι κύριοι φακοί, περίπου ένα χιλιοστό σε διάμετρο, ήταν χιλιάδες φορές μεγαλύτεροι από τα τυπικά αρθρόποδα. Έξι (ή περισσότερα) τοποθετήθηκαν κάτω από αυτό σαν LED σε ένα προβολέα αυτοκινήτου που σχεδιάστηκε με το τυπικό σύνθετο μάτι. “Έτσι, καθένα από τα μεγάλα μάτια Phacopid είναι ένα πολύ περίπλοκο μάτι με έως και 200 σύνθετα μάτια το καθένα”, δήλωσε στο Live Science σε ένα email η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Brigitte Scheunemann, παλαιοντολόγος στο Πανεπιστήμιο της Κολωνίας στη Γερμανία.
Οι τριλοβίτες είναι πλάσματα που έζησαν από την αρχή Περίοδος Καμβρίας (521 εκατομμύρια χρόνια πριν) μέχρι το τέλος της περιόδου της Πέρμιας (πριν από 252 εκατομμύρια χρόνια) στο βυθό του ωκεανού. Μερικοί μπορεί να ήταν αρπακτικά ζώα που κυνηγούσαν υδρόβια σκουλήκια, αν και οι περισσότεροι ήταν σκουπίδια ή πλαγκτοφάγοι. Τα υπολείμματα βρίσκονται συνήθως σε ασβεστολιθικά πετρώματα από την περίοδο της Καμβρίας. Αλλά παρά την πανταχού παρούσα τους στα απολιθώματα, οι επιστήμονες εξακολουθούν να έχουν ερωτήσεις σχετικά με τη φυσιολογία και την εξελικτική τους ιστορία.
Κοντινή όψη ενός υπερτροφικού σύνθετου ματιού σε ένα τριλοβίτη. (Φωτογραφία: Brigitte Schoenemann)
Για να απαντήσουν σε μερικές από αυτές τις ερωτήσεις, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τεχνικές βελτίωσης εικόνας για να εξετάσουν δεκάδες αρχειακές φωτογραφίες, επισημαίνοντάς τις με πρόσφατα ευρήματα. Στην πορεία, έλυσαν επίσης μια μακροχρόνια επιστημονική συζήτηση: Επιβεβαίωσαν ότι μια μυστηριώδης σειρά “ινών” που παρατηρήθηκε σε εικόνες ακτίνων Χ πριν από περισσότερα από 40 χρόνια ήταν στην πραγματικότητα συνδυασμένα οπτικά νεύρα που συνδέονταν με τα τριλοβίτικα μάτια.
«Είναι πάντα δύσκολο να συμπεράνουμε τη λειτουργία σε αρχαίους, εξαφανισμένους οργανισμούς», δήλωσε ο Νάιτζελ Χιουζ, ειδικός τριλόβιτων στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια Ρίβερσαϊντ, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη. Στην πραγματικότητα, ο Hughes σημείωσε ότι ακόμη και κάποια περίεργα χαρακτηριστικά της μπάλας στους οργανισμούς διαφεύγουν της εξήγησης-για παράδειγμα, υπάρχει ακόμη κάποια συζήτηση σχετικά με τη λειτουργία των μακριών δοντιών που μοιάζουν με κέρατα, σύμφωνα με Smithsonian Institution
Ωστόσο, τα μάτια είναι λίγο πιο εύκολο να αναλυθούν από τα δόντια ή τα κέρατα, είπε ο Hughes, επειδή τα οπτικά συστήματα έχουν μόνο μία λειτουργία: την όραση. «Γνωρίζουμε ότι είναι ένα μάτι από το ναό», είπε, και έτσι είναι λογικό οι συνδετικές ίνες να είναι νεύρα. «Νομίζω ότι αυτό υποστηρίζεται πειστικά στην εφημερίδα». Το γιατί οι τριλοβίτες χρειάζονται τόση οπτική δύναμη παραμένει μυστήριο.
Οι ίδιες οι ακτινογραφίες λήφθηκαν από τον Wilhelm Stürmer, επαγγελματία ακτινολόγο και ερασιτέχνη παλαιοντολόγο από τη Siemens. Στη δεκαετία του 1970, ο Στόρμερ εγκατέστησε μια ακτίνα Χ μέσα στο λεωφορείο του Volkswagen και επινόησε μια νέα μέθοδο για τη μελέτη απολιθωμάτων: την παλαιοντολογία ακτίνων Χ, η οποία του επέτρεψε να κοιτάξει τους σκληρούς βράχους του χώρου και να πάρει μερικές από τις πιο πολύπλοκες απολιθωμένες εικόνες. από αυτό ημέρα.
Εξετάζοντας το Hunsrück Slate, ένα λατομείο απολιθωμάτων σε μικρή απόσταση με το αυτοκίνητο από το σπίτι του στο Μόναχο της Γερμανίας, ο Stürmer ανακάλυψε έναν κόσμο απολιθωμένων πλασμάτων ενσωματωμένων στον βράχο. Αξιοσημείωτο, αυτά τα δείγματα – συμπεριλαμβανομένων των τριφωβιτών των φακοπιδίων – ήταν τόσο καλά διατηρημένα που οι μαλακοί ιστοί τους ήταν ορατοί. Ο Stormer και ο συνεργάτης του Jan Bergstrom σημειώνουν ότι οι τριλοβίτες φαίνεται να έχουν απολιθωμένες “ίνες” προσαρτημένες στα σύνθετα μάτια τους, τις οποίες περιέγραψαν στο τεύχος Ιουνίου 1973 του περιοδικού περιοδικό ανασκαφής Το
Σχετίζεται με: Στις εικόνες: Κάμβριο πλάσμα που τρέφεται με φίλτρο
Όταν ο Stormer έδειξε αυτά τα ευρήματα σε άλλους παλαιοντολόγους, ο Scheunemann είπε, “οι συνάδελφοί του στον επιστημονικό κόσμο τον ειρωνεύτηκαν”. Η κυρίαρχη σοφία εκείνη την εποχή ήταν ότι οι μαλακοί ιστοί, όπως τα νεύρα, απλά δεν οστεοποιούσαν. Σύμφωνα με τον Scheunemann, οι επικριτές του υποστήριξαν ότι ο Stormer είχε χρησιμοποιήσει λανθασμένα ράμματα βράγχης για ιστό οπτικού νεύρου. Ωστόσο, ο ακτινολόγος παρέμεινε σταθερός στις πεποιθήσεις του.
“Ο Στόρμερ πίστευε τη θεωρία του μέχρι το θάνατό του, γεμάτος πίκρα το 1986”, είπε ο Scheunemann. Σχεδόν μισό αιώνα αργότερα, η Scheunemann και η ομάδα της πιστεύουν ότι έχουν τελικά επικυρώσει το έργο του.
Δυστυχώς, όπως και ο Wilhelm Stürmer, οι τριβοβίτες που δεν έχουν πλέον έρθει μαζί μας – εξαφανίστηκαν πριν από περίπου 358 εκατομμύρια χρόνια στο τέλος του Περίοδος Ντεβονίου
Δημοσιεύτηκε αρχικά στο Live Science.
