Ο ποντιακός συνδυασμός ηλεκτρικού μπουζουκιού και γκάιντας ακουγόταν στους δρόμους του Fitzroy το περασμένο Σαββατοκύριακο.
Οι εκλεκτικοί μουσικοί της Μελβούρνης Heirs of Apollo and Cats και The Canaries συγκεντρώθηκαν στο Fitzroy’s Workers Club pub για να παρουσιάσουν την εντυπωσιακή νέα τους άποψη για την παραδοσιακή ελληνική μουσική. Το πλήθος το λάτρεψε.
Αφού απολαύσαμε ένα ποτό και φάγαμε φαγητό από το μπαρ, η σύντροφός μου Βίκυ και εγώ σύντομα συνειδητοποιήσαμε ότι πολλοί από τη μουσικόφιλη ελληνική κοινότητα της Μελβούρνης είχαν λάβει νέα για την εκδήλωση και είχαν την ίδια ιδέα με εμάς. Σύντομα συζητούσαμε με τον τεχνίτη οινοποιό και παιδαγωγό από τη Μελβούρνη Akhil Kalanis και τον Paul Sogleris, συζητώντας τα σχετικά πλεονεκτήματα των ελληνικών και ιταλικών τοπικών κρασιών. Δεν ήταν έκπληξη που είδαμε τον Έλληνα Γενικό Πρόξενο Εμμανουήλ Κακαβελάκη να μπαίνει στον χώρο, ως ένας με εκλεπτυσμένη μουσική εκτίμηση. Καθώς η μουσική ξεκινά στον απομακρυσμένο, φιλόξενο χώρο μουσικής, το πλήθος φουσκώνει και ταλαντεύεται υπό τη μουσική.
Η πρώτη σύνθεση ήταν από τους κληρονόμους του Απόλλωνα, με τον πολυσχιδή Ιωσήφ Τσομπανόπουλο στο λαούτο και τους Πόντιους γκάιντα, τον Δημήτρη Σταθόπουλο στην ηλεκτρική κιθάρα, τον Γιώργο Αθανασάκο στο Clarino και τον Κρις Σταθόπουλο στα ντραμς. Τους έχω ξαναδεί και είμαι πάντα ενθουσιασμένος που βλέπω αυτή τη νέα ομάδα που προέκυψε από τον Κύκλο της Ελληνικής Κοινότητας της Μελβούρνης τον περασμένο περίπου χρόνο. Όντας Σκωτσέζος, λατρεύω τον ήχο της γκάιντας, αλλά είμαι επίσης κάποιος που μεγάλωσε με τον ήχο της ροκ των δεκαετιών του ’70 και του ’80 καθώς και της φολκ αναβίωσης του ’60. Οι Κληρονόμοι του Απόλλωνα ξεκίνησαν αργά και στη συνέχεια ανέβασαν την ένταση και τα ηλεκτρικά, προς χαρά του κοινού καθώς ταλαντεύονταν και χόρευαν μαζί.
Στη συνομιλία μας με τον φίλο μου Dr. John Martino, συζητάμε πώς αυτό το στυλ απηχεί την παραδοσιακή λαϊκή μουσική σε όλη τη Μεσόγειο, από την Ελλάδα στην Ιταλία και από τη Γαλλία ως την Ισπανία. Ακούγοντας τις απαλές γκάιντες του Τζόζεφ με φέρνει πίσω στο να ακούω σχεδόν τις ίδιες μελωδίες σε ένα χωριό στη Βρετάνη.
Μετά ήρθαν τα λαμπερά Melbourne Cats and the Canaries, που θαμπώνουν το πλήθος με την ελληνική κούνια τους. Πήραν πολλά παλιά τραγούδια, πολλά από παλιές ταινίες, και τους έδωσαν ξανά ζωή. Το συγκρότημα συγκεντρώνει τον Ιάκωβο Παπαδόπουλο στο ηλεκτρικό μπουζούκι, τον πολυσχιδή Γιώργο Κυριακίδη στο ακορντεόν (καθώς και τρομπέτα και τρομπόνι), τον Δημήτριο Κυριακίδη στην κιθάρα, τον Οδυσσέα Κρυπτό στο μπάσο και τον Ζακαρία Ρίγουα στα ντραμς, που υποστηρίζουν τα δυνατά φωνητικά του τραγουδιστή. Οι γνωστές λέξεις είδαν πολλούς να τραγουδούν μαζί, και αναμφίβολα θυμήθηκαν τις μέρες που οι γονείς τους τους πήγαιναν να παρακολουθήσουν αρχαίες ελληνικές ταινίες στους κινηματογράφους που κάποτε ήταν διάσπαρτοι στα ελληνικά προάστια της Μελβούρνης.
Δεν θα μπορούσες να σε μαγέψει περισσότερο από την ερμηνεία της τραγουδίστριας του γκρουπ, Βένιας Χατζηχαήλ. Ντυμένη να σκοτώνει, με απόηχους της δεκαετίας του 1950, τα δίνει όλα στην ερμηνεία της. Δεν είναι μόνο η φωνή της, είναι όλο το πακέτο. Είναι τόσο σαγηνευτική όσο μια σταρ του κλασικού κινηματογράφου. Σκέφτομαι τη Rita Hayworth στην Gilda! Μιλώντας της μετά τη συναυλία εξέφρασε την αγάπη της για αυτό το στυλ μουσικής. Μια νέα προσθήκη στο συγκρότημα, η Φένια άφησε ξεκάθαρα το στίγμα της στην απόδοση του συγκροτήματος.
Σύντομα το πλήθος ταλαντεύτηκε στους απαλούς ρυθμούς του ελληνικού swing. Έβλεπα τον Dennis Za να απολαμβάνει τον ρυθμό, τον Theo και τον Kon Marcus να ταλαντεύονται και τον Paul Sogleris να τα παίρνει όλα. Σύντομα, μέλη του Ελληνικού Κοινοτικού Συμβουλίου, η Τζίνα Βυθούλκα, η σύντροφός μου Βίκυ Κυρίτση και η Κατίνα Κόκκινος, χόρεψαν και απολάμβαναν τον ρυθμό. Μπορούσα να δω μερικούς από τη δημιουργική ομάδα θεάτρου και θεάτρου στην ελληνική κοινωνία να χορεύουν πρωταγωνιστές μετά τον θρίαμβό τους με το δράμα Twenty-Two.
Το μέρος έχει μια μπιραρία και είναι ένα ήσυχο μέρος για να κάνετε ένα σύντομο διάλειμμα μεταξύ των ομάδων. Σύντομα θα έχω μια συνομιλία με τον Εμανουήλ και την Έβελυν Δαρζάνο από το Ελληνικό Μουσείο, για να συζητήσουμε τη σημασία της μουσικής συγχώνευσης που έχουν φέρει αυτά τα δύο γκρουπ στη Μελβούρνη. Ο Emmanuel είναι μεγάλος θαυμαστής των Cats and the Canary, και περιγράφει τον εαυτό του ως έναν από την ομάδα τους. Είναι απολαυστικός στους επαίνους και των δύο ομάδων, λέγοντας ότι είναι κάτι που πραγματικά χρειάζεται η ελληνική κοινότητα της Μελβούρνης. Καθώς συζητάμε, επιστρέφω στα νησιά Όρκνεϋ και το ετήσιο μουσικό τους φεστιβάλ, γιατί η μουσική παράσταση αυτής της βραδιάς θα ταίριαζε πολύ.
Αυτά τα δύο νέα γκρουπ είναι απόδειξη για κάτι σπουδαίο που αναδύεται στη ζωντανή ελληνική μουσική σκηνή της Μελβούρνης. Con Kalomaras missio για να αναβιώσει τη συνείδηση των κλασικών ρεμπέτικων τραγουδιών, που εμπνέει μια νέα γενιά να ακούσει και να ακούσει ρεμπέτικο στυλ. Έχουμε τον καταπληκτικό Μπάντυ Μοντγκόμερυ να χτυπάει μπουζούκι, θαυμαστής του οργάνου, στο Φιλέλληνα του Τζον Ρεράκη. Και τώρα έχουμε τους κληρονόμους του Απόλλωνα, του Cates και του Canary.
Κάτι συμβαίνει ξεκάθαρα στη μουσική σκηνή της Μελβούρνης. Ευχαριστώ όλους αυτούς τους ερμηνευτές για την προσπάθειά τους. Αναζωογόνησαν την ελληνική μουσική και την εκτίμησή της πέρα από τη μεταπολεμική γενιά, ώστε η σημερινή νεολαία να την ακούσει και να την εκτιμήσει.
Έκαναν κάτι ιδιαίτερο. Έχουν ερμηνεύσει ξανά την παραδοσιακή μουσική που τους ενέπνευσε, προσθέτοντας τη δική τους γοητεία και δημιουργώντας κάτι νέο. Η ακρόαση του φέρνει κοντά πολλούς κόσμους. Μπορείτε να ακούσετε τις ρίζες των τραγουδιών, αλλά υπάρχουν περισσότερα. Δημιουργεί μια σύνδεση μεταξύ του παρελθόντος και του σήμερα. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για τη συνεχιζόμενη σημασία της ελληνικής μουσικής στη Μελβούρνη και την Αυστραλία. Κάποιοι μπορεί να είναι αναστατωμένοι. Πιστεύοντας ότι μπλέκουν με την κληρονομιά τους. Αλλά η κληρονομιά είναι ένα δυναμικό και εξελισσόμενο πράγμα.
Πρέπει να γαλουχήσουμε και να στηρίξουμε αυτή τη νέα μουσική δημιουργία. Εύχομαι σε όλους αυτούς τους μουσικούς ό,τι καλύτερο και ελπίζω να δω το κοινό τους να διευρύνεται. Εκανα καλά!
Ο Jim Clavin είναι εκπαιδευμένος ιστορικός, ανεξάρτητος συγγραφέας και δημοσιευμένος συγγραφέας. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του μέσω email στη διεύθυνση jimclaven@yahoo.com.au