Φανταστείτε έναν κόσμο στον οποίο οι επαγγελματίες του ιατρικού κλάδου ενοχλούνται από μια παγκόσμια πανδημία. Μια επιδημία κατέστρεψε οικογένειες και προκάλεσε ανείπωτα συναισθηματικά δεινά. Μια πανδημία στην οποία η θεραπεία είναι απρόσιτη και η κοινωνία προσπαθεί μόνο να αντιμετωπίσει τις συνέπειες μιας παράξενης και μυστηριώδους ασθένειας. Με πολλούς τρόπους, αυτό μοιάζει με αυτό που έχει δει ο κόσμος για το μεγαλύτερο μέρος του 2020 με το COVID-19, αλλά είναι επίσης η βάση μιας εξαετούς ταινίας στη δημιουργία, το ντεμπούτο του Χρήστου Νίκο, «Τα μήλα».
Η παρουσίαση της διεθνούς ταινίας Όσκαρ από την Ελλάδα, “Μήλα” επικεντρώνεται σε μια πραγματικότητα που δεν είναι πολύ διαφορετική από τη δική μας, όπου ένας άγνωστος ιός προκαλεί ξαφνικά στους πολίτες να υποφέρουν από μόνιμη απώλεια μνήμης – μια κατάσταση που μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή. Στην περίπτωση του Άρη (Άρης Σερβετάλης), συνάντησε έναν μεσήλικα Έλληνα που ξύπνησε με το αστικό λεωφορείο, χωρίς να θυμάται ποιος ήταν ή γιατί ήταν στο λεωφορείο.
Χωρίς καμία ταυτότητα, τίθεται στη φροντίδα γιατρών που περνούν εβδομάδες προσπαθώντας να διεγείρουν τον εγκέφαλό του μέσω πολλών εξετάσεων και ασκήσεων καθώς παλεύουν να φροντίσουν έναν αυξανόμενο αριθμό ασθενών με αμνησία. Τελικά, τον εγκατέστησαν σε ένα διαμέρισμα για να προσπαθήσουν να τον επανεντάξουν στην κοινωνία, ζητώντας τους να χρονολογήσουν το ταξίδι του δημιουργώντας «νέες» αναμνήσεις.
“Όλοι που πήγαν στην ταινία μας είπαν ότι ήταν μια πολύ κατάλληλη ιστορία”, λέει ο Νίκο. “Μπορούν να αισθανθούν τα στοιχεία της απομόνωσης, της μοναξιάς και της αβεβαιότητας για το μέλλον και την απώλεια. Είναι επίσης μια ταινία για τη συλλογή μνήμης και πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την πανδημία. Δίνουμε μια αισιόδοξη προσέγγιση, οπότε ελπίζω ότι το κοινό θα το νιώσει αλλά θα πάρει και κάτι από αυτό.”
Χρειάστηκαν έξι χρόνια για να μετακινήσει ο Νίκος τα «μήλα» από σελίδα σε σελίδα, συμπεριλαμβανομένων τριών ετών κατά τη διάρκεια του οποίου περίμενε υπομονετικά το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, το κύριο ταμείο ταινιών της χώρας, να ανταποκριθεί. Ωστόσο, ο δημιουργικός σπόρος για τα «μήλα» ήταν ένας προσωπικός σπόρος – σε μια εποχή που ο Νίκο προσπαθούσε να συμβιβαστεί με το θάνατο του πατέρα του.
«Προσπαθούσα να καταλάβω πώς μπορείς να κανονίσεις κάτι που σε πονάει και πόσο επιλεκτικοί είσαι η μνήμη μας», λέει ο Νίκο. “Και αν αφήσουμε κάποιον να μας βλάψει, θα χάσουμε την ύπαρξή μας; Μπορούμε να είμαστε τα πράγματα που δεν ξεχνάμε ποτέ; Επειδή κάπως είμαστε οι αναμνήσεις μας. Χωρίς τις αναμνήσεις μας, χάνουμε κάπως την ύπαρξή μας.”
Ως εκ τούτου, ο κόσμος στον οποίο ζει ο Άρης είναι πολύ διαφορετικός από τον δικό μας. Ο Niko αποκαλύπτει ότι το πάθος του είναι να παρακολουθεί ταινίες όπως οι Spike Jones και Charlie Kaufman, ταινίες που δημιουργούν μοναδικούς κόσμους και ιδέες για το πώς να αλλάξουμε τις ρίζες της κοινωνίας μας. Για τα «μήλα», ο Νίκος έθεσε την ιστορία του σε ένα σύγχρονο περιβάλλον, αν και με μια πιο νοσταλγική προσέγγιση: ένας κόσμος χωρίς κινητά τηλέφωνα, χωρίς ορατούς υπολογιστές. Δεν υπάρχει τίποτα ψηφιακό να βρει.
Ο Νίκος έκανε τη δημιουργική επιλογή, την οποία αγκαλιάζει η ταινία, επειδή πιστεύει ότι η βαριά χρήση της τεχνολογίας έχει κάνει τους εγκεφάλους μας πιο τεμπέληδες. Σημειώνει, “Δεν χρειάζεται πλέον να απομνημονεύσετε κάτι στο μυαλό σας. Μπορείτε να αποθηκεύσετε τα δεδομένα σας σε συσκευές. Έτσι, η τεχνολογία έχει επηρεάσει μεγάλο μέρος της μνήμης μας. Επίσης, τα κοινωνικά μέσα έχουν επηρεάσει πολλές από τις αναμνήσεις μας, κάτι που είναι ένα άλλο σχόλιο που προσπαθούμε να κάνουμε με την ταινία.”
Όταν του ζητήθηκε να δημιουργήσει αυτές τις νέες αναμνήσεις, ο Άρης χρησιμοποιεί μια παλιομοδίτικη κάμερα Polaroid και μαγνητόφωνο. Αυτό παραλληλίζει το θέμα με την τρέχουσα εμμονή του Νίκο στα κοινωνικά μέσα.
“Αυτή η μεταχείριση που πρέπει να ακολουθήσει ο κύριος χαρακτήρας είναι ότι όταν βλέπει κάτι που πρέπει να αντιγράψει, τραβήξτε μια selfie με μια κάμερα Polaroid και, στη συνέχεια, την βάλτε σε ένα άλμπουμ. Είναι ακριβώς αυτό που κάνουν οι άνθρωποι αυτήν τη στιγμή σε εκστρατείες Instagram ή σε προκλήσεις TikTok ή σε άλλες πλατφόρμες κοινωνικών μέσων”, λέει. Πρέπει να δουν κάτι », προτείνει ο Νίκου. “Και νομίζω ότι ζούμε σε μια περίοδο που σχετίζεται περισσότερο με την εικόνα από τη στιγμή.”
Για μια εσκεμμένη και ωραία οργανωμένη ταινία όπως το “Apples”, έχει μια μοναδική πινελιά που οι θεατές μπορεί να μην έχουν πάρει νωρίς στην ταινία. Μία από τις πιο εντυπωσιακές πτυχές της εικόνας είναι ότι όταν αποκαλυφθεί τελικά, τα ταξίδια των χαρακτήρων είναι κάπως πλουσιότερα και βαθύτερα.
“Ελπίζω ότι οι άνθρωποι αισθάνονται τα συναισθήματα που θέλουμε να δημιουργήσουμε γι ‘αυτούς αυτήν τη στιγμή”, λέει ο Νίκο. “Και αυτός είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο κάνουμε ταινίες: να μιλάμε στο κοινό και να τους κάνουμε να αισθάνονται κάτι”.
“Φανταστική τηλεόραση. Αναγνώστης. Φιλικός επίλυσης προβλημάτων Hipster. Πρόβλημα προβλημάτων. Εξαιρετικά ταπεινός διοργανωτής.”