Πώς ο Μπόρις Τζόνσον έγραψε τη δική του ελληνική τραγωδία

Στα μισά της τραγωδίας του Σοφοκλή Αντιγόνη Ο Αίμων, γιος του Κρέοντα, βασιλιά της Θήβας, προσπαθεί απεγνωσμένα να συζητήσει με τον πατέρα του και να παρακολουθήσει τις πράξεις του να διαλύουν την πόλη. Ως βασιλιάς, μπορεί και πρέπει να κάνει ό,τι θέλει, και ο Κρον θεωρεί κάθε παράδοση και εθιμοτυπία (όπως να κάνετε στον ανιψιό σας μια σωστή κηδεία και να μην εκτελέσετε την ανιψιά σας όταν εκείνη επιμένει να τον θάψει παρά τις διαταγές) άσχετη. με όλη του τη δύναμη. Ο Haemon επισημαίνει απαλά ότι δεν συμφωνούν όλοι με την προσέγγιση του πατέρα του —στην πραγματικότητα, ο λαός της Θήβας στρέφεται εναντίον του Κρέοντα— και τον παρακαλεί να μετανοήσει πριν να είναι πολύ αργά.

«Να κυβερνήσω την πόλη για τους άλλους και όχι για τον εαυτό μου;» απάντησε θυμωμένος ο Κρέοντας. Ο Χέιμαν απαντά: «Δεν υπάρχει πόλη που να ανήκει σε έναν άνθρωπο».

«Τότε μια πόλη δεν ανήκει στον άνθρωπο που την κυβερνά;» Ακολουθούν αντίποινα, στα οποία ο Haemon απαντά: «Μόνο ένας άνθρωπος μπορεί να κυβερνήσει μια άδεια πόλη».

Ο Μπόρις Τζόνσον φαίνεται να είναι θαυμαστής του Σοφοκλή. Παρέθεσε μια προηγούμενη γραμμή στη διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα τον Σεπτέμβριο του 2021 Αντιγόνη Στο πρωτότυπο ελληνικό. Ο Πρωθυπουργός (για τον οποίο εξακολουθεί να κατέχει το αξίωμα) αρέσκεται να επιδεικνύει την κλασική του εξυπνάδα με αναφορές στον Όμηρο και τον Αύγουστο. Έκανε ευρέως γνωστό ότι έβλεπε τον εαυτό του ως σύγχρονο Περικλή και κρατούσε στο γραφείο του μια προτομή του μεγάλου Αθηναίου πολιτικού. Ο Κικέρων αστειεύτηκε ότι ορισμένες από τις δικές του γραμμές σχετικά με τους ηγέτες που προσκολλώνται στην εξουσία (αναφερόμενος στον Γκόρντον Μπράουν το 2010) θα μπορούσαν να είχαν γραφτεί από τον Πλάτωνα, ακόμη και όταν οι υπουργικές παραιτήσεις συσσωρεύτηκαν την Τετάρτη. Ή Αριστοτέλης.

Ωστόσο, δεν μπορώ παρά να αναρωτιέμαι αν ο Τζόνσον το διαβάζει πραγματικά Αντιγόνη — ή οποιαδήποτε από τις μεγάλες αθηναϊκές τραγωδίες — γιατί τα ελαττώματα που κατέστρεψαν αυτούς τους αρχαίους πρωταγωνιστές (παρακαλώ, μην τους αποκαλείτε ήρωες) είναι πολύ γνωστά σήμερα: αλαζονεία, πείσμα και προφανής άρνηση αλλαγής πορείας. Η επιμονή μπορεί να καταλήξει σε αυτοκαταστροφή.

Η ορμή για την πτώση του πρωθυπουργού έχει χτιστεί εδώ και οκτώ μήνες μετά από μια περίεργη διαμάχη για τον σχετικά σκοτεινό βουλευτή Όουεν Πάτερσον. Διαπιστώθηκε ότι είχε παραβιάσει τους κανόνες των Commons για τους αμειβόμενους δικηγόρους – ένα μικρό σκάνδαλο με τα πρόσφατα κοινοβουλευτικά πρότυπα, το οποίο δεν θα είχε γίνει πρωτοσέλιδο αν ο Τζόνσον δεν είχε παραπαίει και οι βουλευτές των Τόρις προσπαθούσαν να αλλάξουν τους κανόνες προς όφελος του Πάτερσον. Η προσπάθεια απέτυχε θεαματικά: η αγανάκτηση ήταν τόσο έντονη που η κυβέρνηση αναγκάστηκε να αντιστρέψει τη θέση της, μποϊκοτάροντας όλους τους βουλευτές που είχαν ψηφίσει πιστά στις αλλαγές και οι Συντηρητικοί έχασαν αμέσως μια ενδιάμεση εκλογή όταν ο Πάτερσον έπρεπε να παραιτηθεί. Δεν χρειαζόταν ο Τζόνσον να σπαταλήσει έτσι το πολιτικό του κεφάλαιο. Δεν υπήρχε κανένας λόγος γι’ αυτό, εκτός από το ότι ένιωθε ξεκάθαρα ότι θα μπορούσε να αγνοήσει τους κανόνες αν το ήθελε.

Αυτή η απερίσκεπτη περιφρόνηση των συμβάσεων και του προηγουμένου δεν είναι καινούργια (ήταν χαρακτηριστικό της ζωής του Τζόνσον, που διήρκεσε δεκαετίες στη δημοσιογραφία και την πολιτική), αλλά η ήττα του Πάτερσον είχε πραγματικές συνέπειες για την κυβέρνησή του, ένα πλήγμα στη συντηρητική εμπιστοσύνη. Οι βουλευτές ήταν μαζί με τον αρχηγό τους. Η ίδια σκηνή – οι πιστοί Τόρις επαναλαμβάνουν τις γραμμές που τους έδωσε το Νο 10, μόνο για να αλλάξουν ξαφνικά αυτές οι γραμμές – επαναλήφθηκε ξανά και ξανά στους ατέλειωτους μήνες του σκανδάλου Partigate, καθώς η Ντάουνινγκ Στριτ συνέχιζε να αρνείται οποιαδήποτε παραβίαση του lockdown. Τα κοινωνικά γεγονότα έλαβαν χώρα μπροστά στα αυξανόμενα στοιχεία που είχαν.

Και πάλι, αυτό δεν χρειάζεται να συμβεί. Ένας ταπεινός πρωθυπουργός με αυτοπεποίθηση θα μπορούσε να είχε ελαχιστοποιήσει τη ζημιά παραδεχόμενος πρόθυμα ότι, ναι, τα κόμματα συνέβησαν, έκαναν λάθος και ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι λυπήθηκαν βαθιά. Ένα ρεύμα αρνήσεων που απορρίπτονταν εύκολα και καμία μεταμέλεια ή ευθύνη από τον Τζόνσον παρέσυρε το έπος, με αποτέλεσμα την ποινική του εκκαθάριση από τη Μητροπολιτική Αστυνομία – και τον εξευτελισμό όλων όσων τον υπερασπίστηκαν.

Δεν αποτελεί έκπληξη, λοιπόν, ότι ο Τζόνσον αρνήθηκε τις αποκαλύψεις για υποτιθέμενη ανάρμοστη συμπεριφορά από έναν μαστιγωτή, τον Κρις Πίντσερ, επιμένοντας ότι αγνοούσε την περιβόητη φήμη του Πίντσερ. Οποιοσδήποτε λογικός άνθρωπος μπορεί να τον συμβούλεψε ότι οι αρνήσεις θα το έκαναν χειρότερο, αλλά όταν κάποιος όχι μόνο πιστεύει ότι έχει δίκιο, αλλά πιστεύει ότι έχει τη δύναμη να κάνει ό,τι θέλει, καμία συμβουλή δεν θα το κόψει. Όταν συνέβη το αναπόφευκτο, οι υποστηρικτές του Τζόνσον του είπαν ότι το παιχνίδι τελείωσε και πολλοί υπουργοί παραιτήθηκαν για να διατηρήσουν τη θέση του, φυσικά αυτός διπλασίασε. Καθώς ο Κρέοντας στέλνει τον γιο του σε φρενίτιδα – φυσικά απορρίπτει θυμωμένος τον Μάικλ Γκόουβ, τον άνθρωπο που κράτησε τη διαλυμένη κυβέρνησή του, να παραιτηθεί. Ενήργησε σαν να μην ισχύουν για αυτόν οι κανόνες της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, που εξουσιοδοτούν τον Πρωθυπουργό μόνο εάν έχει την εμπιστοσύνη των βουλευτών. Φυσικά προτίμησε να κυβερνήσει μια άδεια πόλη (οι υπουργοί παραιτήθηκαν από την κυβέρνησή του πιο γρήγορα παρά αντικαταστάθηκαν) παρά να αλλάξει πορεία.

Φυσικά, ο Τζόνσον τελικά αυτοκαταστράφηκε αποκόπτοντας τους δημοκρατικούς κανόνες και ξεριζώνοντας τους συντηρητικούς. Η κληρονομιά που πάντα ονειρευόταν – ως ένας από τους μεγαλύτερους άντρες της ιστορίας – είναι τώρα για γέλια. Ακόμη και οι επικερδείς ομιλίες και οι τηλεοπτικές εκπομπές που ήταν το πρόγραμμα συνταξιοδότησής του μπορεί να μην είναι διαθέσιμες μετά από αυτή τη γελοία παράσταση. Η φήμη του και του κόμματος αμαυρώνεται.

Η ελληνική τραγωδία δεν συμπαθεί τους πρωταγωνιστές που έχουν μια εξωτερική άποψη για τη δική τους σημασία. Ο Πενθέας σκίζεται από τη μητέρα του για ασέβεια προς τους θεούς. Ο Άγιαξ πέφτει στο σπαθί του όταν συνειδητοποιεί πόσο έχει ντροπιάσει τον εαυτό του. Όσο για τον Κρέοντα, το πείσμα του καταλήγει στο θάνατο πρώτα της νύφης του, μετά του γιου του και της γυναίκας του. Ο βασιλιάς της Θήβας τελικά μαθαίνει το μάθημά του στην τελευταία σκηνή του έργου. Δεν είναι σαφές εάν ο Μπόρις Τζόνσον διάβασε μέχρι το τέλος.

[See also: David Gauke: Why Tory MPs must force Boris Johnson from No 10 immediately]