Το πάθος της ελληνικής διασποράς για την Ελλάδα

Από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα, οι Έλληνες της διασποράς -όσοι άφησαν την αρχική τους πατρίδα για να κάνουν πατρίδα στο εξωτερικό- έχουν επηρεάσει τη διεθνή κοινότητα.

Γράφει ο Κωνσταντίνος Πάσαρης

Οι περσινοί εορτασμοί για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 τόνισαν το πάθος της ελληνικής διασποράς για την πατρίδα τους. Οι εορτασμοί αποκάλυψαν ότι η σύγχρονη ελληνική διασπορά έχει παγκόσμια παρουσία και σαρωτική διεθνή επιρροή.

Η ελληνική διασπορά εκπέμπει μια μαλακή γεωπολιτική δύναμη που λειτουργεί ως στρατηγικό εργαλείο για τα εθνικά ζητήματα και την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας. Στη σύγχρονη εποχή, τα μέλη της ελληνικής διασποράς ήταν επίσης ωφελούμενοι της πατρίδας τους μέσω της φιλανθρωπικής τους δράσης, της ανακούφισης από κρίσεις, της καθοδήγησης επιχειρήσεων, της ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και της δημιουργίας οικονομικών γεφυρών με την Ελλάδα για το διεθνές εμπόριο και την οικονομική ανάπτυξη.

Η Ελλάδα είναι μια μικρή χώρα, με διερευνητικό μυαλό, ανεξάρτητο πνεύμα και παγκόσμια εμβέλεια. Ο μικρός πληθυσμός της, λίγο πάνω από 10 εκατομμύρια, είναι ανειλικρινής.

Οι απογραφές από όλο τον κόσμο υπολογίζουν ότι η ελληνική διασπορά, που περιλαμβάνει Έλληνες μετανάστες πρώτης γενιάς και δεύτερη ή τρίτη γενιά ελληνικής καταγωγής που δεν γεννήθηκαν στην Ελλάδα, ξεπερνά τα 7 εκατομμύρια.

Από αυτή την άποψη, η Ελλάδα ξεχωρίζει μεταξύ της κοινότητας των εθνών επιδεικνύοντας μεγάλη δημογραφική διχοτόμηση, καθώς ο συνολικός πληθυσμός της είναι περίπου εξίσου κατανεμημένος μεταξύ αυτών στην πατρίδα και της ελληνικής διασποράς που είναι διάσπαρτη σε όλο τον κόσμο.

Η λέξη διασπορά έχει τις ρίζες της στα αρχαία ελληνικά, που σημαίνει σκορπίζω σπόρους για μελλοντική ανάπτυξη. Από αμνημονεύτων χρόνων, οι Έλληνες αγκάλιασαν το περιπετειώδες πνεύμα, την περιπλανώμενη φύση και την κοσμοπολίτικη επικοινωνία.

Η ελληνική διασπορά κατέχει εξέχουσα θέση σε όλο τον κόσμο

Ακόμη και στην αρχαία Ελλάδα, ο Όμηρος καταγράφει ότι οι Έλληνες ήταν γνωστό ότι ήταν περιπλανώμενοι και ταξιδιώτες, που περιπλανούσαν θάλασσες και ξένες χώρες, παρακινούμενοι από το εμπόριο, την επιστήμη, την πνευματική περιέργεια, τη φτώχεια ή τον πόλεμο, δημιουργώντας αποικίες και πόλεις σε μεγάλη κλίμακα. Ως αποτέλεσμα, η ελληνική διασπορά καταγράφεται ως μια από τις παλαιότερες και μεγαλύτερες διασπορές στον κόσμο.

Νομίζω ότι ο Μέγας Αλέξανδρος ενσαρκώνει το πνεύμα της ελληνικής διασποράς, του παρελθόντος και του παρόντος. Στην πραγματικότητα, ο Αλέξανδρος ασκούσε την παγκοσμιοποίηση πριν εφευρεθεί η λέξη. Η αυτοκρατορία που έχτισε εκτεινόταν από τη Μακεδονία μέχρι την Ασία και τη Βόρεια Αφρική.

Το όραμά του για τη διαχείριση των νέων εδαφών που κατέκτησε περιελάμβανε τη δημιουργία μιας ελληνικής κοινωνίας για τη διαχείριση των υποθέσεων του κράτους αφού είχε προχωρήσει σε νέες κατακτήσεις.

Επιπλέον, υιοθέτησε ένα πρωτότυπο μιας πολυπολιτισμικής πολιτικής που δεχόταν τους πολιτισμούς και τις παραδόσεις των κατακτημένων λαών και ενσωμάτωσε την άρχουσα τάξη των Ελλήνων με τέτοιο τρόπο ώστε η κοινωνία υποδοχής να μην αισθάνεται θύματα.

Νιώθω πάντα μια αίσθηση εθνικής υπερηφάνειας όταν οι φίλοι και οι συνάδελφοί μου από τις χώρες που κατέκτησε ο Αλέξανδρος —όπως το σημερινό Ιράν, η Ινδία και η Αίγυπτος— μιλούν με υπερηφάνεια και μεγάλο σεβασμό για τα επιτεύγματά του και την κληρονομιά του στις χώρες τους.

Από αυτή την άποψη, ο Αλέξανδρος δεν θεωρείται ως κακόβουλος κατακτητής αλλά ως ικανός διαχειριστής και πολιτιστικός παράγοντας.

Η πιο επιτυχημένη υπερπόντια ελληνική κοινωνία που ίδρυσε ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν στην Αίγυπτο. Ο Πτολεμαίος Σώτερ, ο έμπιστος ηγέτης του Αλέξανδρου, κυβέρνησε την Αίγυπτο από το 305 π.Χ., ακολουθούμενος από τους απόγονούς του για περισσότερα από 300 χρόνια μέχρι το θάνατο της βασίλισσας Κλεοπάτρας το 30 π.Χ.

Εκείνη την περίοδο, η πόλη της Αλεξάνδρειας, μια ελληνική πόλη που ίδρυσε ο Αλέξανδρος, έγινε η πρωτεύουσα και σημαντικό κέντρο του ελληνικού πολιτισμού, της μάθησης και του εμπορίου για αιώνες.

Ήταν κέντρο του παγκόσμιου εμπορίου και η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας έγινε αποθήκη των πιο πολύτιμων πρωτότυπων χειρογράφων και γνώσεων που αποκτήθηκαν εκείνη την εποχή. Η Αλεξάνδρεια αναδείχθηκε επίσης ως κέντρο επιστημονικής καινοτομίας και ο εμβληματικός φάρος της, ένα από τα Επτά Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου, ήταν φάρος για τον κόσμο.

Η σύγχρονη ελληνική διασπορά αποτελείται από ελληνικές κοινότητες που ζουν εκτός των συνόρων της ελληνικής τους πατρίδας. Στην πρόσφατη ιστορία, η ελληνική διασπορά ήταν παρούσα στα Βαλκάνια, τη νότια Ρωσία, τη Μικρά Ασία, την ανατολική Ανατολία, τον Καύκασο, την Αίγυπτο και την Κορσική.

Από τον 20ο αιώνα, η ελληνική διασπορά έχει επεκτείνει την εμβέλειά της σε κάθε γωνιά του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Καναδά, της Νότιας Αμερικής, της Γερμανίας και της Αυστραλίας.

Στα ταξίδια μου, έχω γνωρίσει Έλληνες από τη διασπορά από τον Καναδά, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστραλία και την Ευρώπη. Σε κάθε προορισμό έβλεπα έναν δυνατό δεσμό και ένα πάθος για την πατρίδα τους.

Ως αποτέλεσμα, νομίζω ότι μπορείτε να βγάλετε τους Έλληνες από την Ελλάδα, αλλά δεν μπορείτε να βγάλετε τους Έλληνες από την Ελλάδα.

Σε όλη την ιστορία, οι Έλληνες έχουν αφήσει ανεξίτηλο σημάδι στον δυτικό πολιτισμό, ιδίως στον πολιτισμό, τη δημοκρατία, τις εικαστικές τέχνες, το θέατρο, τη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία, την πολιτική, την αρχιτεκτονική, τη μουσική, τα μαθηματικά, την ιατρική, την επιστήμη και τεχνολογία, τη φιλανθρωπία, το εμπόριο, την κουζίνα και τον αθλητισμό. .

Αυτές οι σημαντικές συνεισφορές συνεχίζονται μέχρι σήμερα μέσα από τις αξιόλογες συνεισφορές των σύγχρονων Ελλήνων της Διασποράς μέσω της προσφοράς τους στις υιοθετημένες χώρες και στην ανθρωπότητα γενικότερα.

Σε σημαντικά στάδια της ελληνικής ιστορίας, η ελληνική διασπορά άπλωσε χείρα βοηθείας στην πατρίδα της. Έπαιξε μάλιστα καθοριστικό ρόλο στον αγώνα για την ελληνική ανεξαρτησία τον δέκατο ένατο αιώνα.

Μέσω αυτών, οι Φιλέλληνες κινητοποιήθηκαν σε όλο τον κόσμο για να κλιμακώσουν και να υποστηρίξουν τα ιδανικά της Ελληνικής Επανάστασης. Κατά τη διάρκεια του Πρώτου και του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η διασπορά έστειλε νέους άνδρες να πολεμήσουν για την πατρίδα τους.

Πιο πρόσφατα, η διασπορά βοήθησε στην ανακούφιση από κρίσεις, υπερασπίστηκε εθνικούς σκοπούς και υπηρέτησε ως συνήγορος της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής αναζωογονώντας την κοινή γνώμη και την πολιτική γνώμη στις νέες τους πατρίδες.

Ελληνοκαναδούς υπάρχουν σε κάθε επαρχία και επικράτεια του Καναδά. Ωστόσο, το Τορόντο, το Μόντρεαλ και το Βανκούβερ έχουν τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις Ελλήνων Καναδών.

Η απογραφή του Καναδά 2016 καταγράφει ότι 271.405 Καναδοί ήταν ελληνικής καταγωγής και 62.715 άτομα γεννήθηκαν στην Ελλάδα. Μια πιο πρόσφατη δημοσίευση, το Greeks Around the Globe, καταγράφει τον ελληνοκαναδικό πληθυσμό περίπου 450.000.

Η μεγαλύτερη εισροή Ελλήνων μεταναστών στον Καναδά ξεκίνησε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η πρώτη γενιά Ελλήνων Καναδών ήταν ως επί το πλείστον αυτοαπασχολούμενοι στον τομέα των υπηρεσιών.

Έχουν δημιουργήσει εστιατόρια, καταστήματα λιανικής και μικρές επιχειρήσεις. Έχοντας ενσταλάξει την αξία της εκπαίδευσης στα παιδιά τους για να βελτιώσουν τις προοπτικές σταδιοδρομίας τους, η δεύτερη και τρίτη γενιά Ελληνοκαναδών εντάχθηκε στις τάξεις των επαγγελματιών του λευκού γιακά, όπως δικηγόροι, λογιστές, δημόσιοι υπάλληλοι, ακαδημαϊκοί, επιστήμονες, μηχανικοί, νοσηλευτές και ιατρική. . ασκούμενοι.

Μια δεύτερη αλλαγή γενιάς σημειώθηκε μεταξύ της ελληνοκαναδικής διασποράς σχετικά με την πολιτική συμμετοχή στη νέα τους πατρίδα. Η πρώτη γενιά Ελλήνων μεταναστών στον Καναδά ήταν στενά σύμμαχοι με την ελληνική πολιτική.

Ως αποτέλεσμα, ακόμη και σε μια νέα χώρα, η ελληνική διασπορά συνέχισε να δίνει τις κομματικές πολιτικές μάχες της πατρίδας της στο νέο της περιβάλλον. Αυτό δεν ισχύει πλέον στον εικοστό πρώτο αιώνα.

Οι Έλληνες που γεννήθηκαν στην κοινωνία υποδοχής και οι νεοφερμένοι από την Ελλάδα έχουν δείξει μια τάση να αγκαλιάζουν την καναδική πολιτική και να ενσωματώνονται στο πολιτικό τοπίο της χώρας υποδοχής.

Ο μεγάλος αριθμός υποψηφίων ελληνικής καταγωγής που προτάθηκαν ως υποψήφιοι και εξελέγησαν σε δημόσια αξιώματα σε δημοτικό, περιφερειακό και ομοσπονδιακό επίπεδο μαρτυρούν αυτήν την ανατροπή της πολιτικής συμμετοχής.

Το πάθος της σύγχρονης ελληνικής διασποράς για την πατρίδα αντικατοπτρίζεται στην Ελληνική Πρωτοβουλία (THI). Το THI, μια παγκόσμια φιλανθρωπική πρωτοβουλία που επαναλαμβάνεται στις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Αυστραλία, συνδέει την ελληνική και τη φιλιππινέζικη διασπορά με την Ελλάδα.

Πιο συγκεκριμένα, λειτουργεί ως καταλύτης για την παγκόσμια συγκέντρωση κεφαλαίων, παρέχοντας άμεση ανακούφιση σε οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές κρίσεις, καθώς και ανοίγοντας πόρτες για πρωτοβουλίες επιχειρηματικότητας, προάγοντας τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα και ευαισθητοποιώντας την παγκόσμια σε βασικά ζητήματα που έχουν σημασία για την Ελλάδα. .

Ο Δρ. Κωνσταντίνος Πάσαρης είναι Καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του New Brunswick στον Καναδά και υπότροφος του Ιδρύματος Ωνάση (Ελλάδα). Πρόσφατα συμπεριλήφθηκε στην εναρκτήρια έκδοση του Who’s Who στην Ελλάδα 2020 και είναι ο πρώτος Ελληνοκαναδός που βραβεύεται με το Μετάλλιο του Νιού Μπράνσγουικ.