Το τέλος της εποχής Πούτιν έχει αρχίσει

«Νομίζω ότι πολλοί Ρώσοι αρχίζουν να αναθεωρούν τη στάση τους απέναντι στον Πούτιν», δήλωσε στην Καθημερινή ο πρώην πρωθυπουργός της Ρωσίας Μιχαήλ Κασιάνοφ. [PAVEL GOLOVKIN/AP]

Πώς σκέφτεται ο Ρώσος πρόεδρος; Σκέφτεται συμβιβασμό για τον τερματισμό του πολέμου; Για αυτά και πολλά άλλα ερωτήματα που απασχολούν τους διεθνείς κύκλους εδώ και μήνες, η Καθημερινή προσέγγισε έναν άνθρωπο που όχι μόνο γνώριζε τον Βλαντιμίρ Πούτιν, αλλά συνεργάστηκε μαζί του στο υψηλότερο επίπεδο: τον πρώην πρωθυπουργό της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά την πρώτη προεδρία του Πούτιν, Μιχαήλ Κασιάνοφ. . .

Ο Κασιάνοφ, ο οποίος διετέλεσε επίσης υπουργός Οικονομικών κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Γέλτσιν, είναι τώρα επικριτής των πολιτικών του Πούτιν και βρίσκεται σε άγνωστη τοποθεσία εκτός Ρωσίας, όπου συμφώνησε να πάρει συνέντευξη.

Ως Πρωθυπουργός της Ρωσίας και στενός συνεργάτης του Πούτιν, γνωρίζατε τι λέγεται σήμερα, ότι ο Πούτιν συνέλαβε την αναγέννηση της Σοβιετικής Ένωσης;

Οχι, καθόλου. Εκείνη την εποχή, η διάθεση ήταν τελείως διαφορετική και ο πρόεδρος Πούτιν δεν ενήργησε έτσι. Στην εποχή μου, μας απασχολούσαν πλήρως οι μεταρρυθμίσεις και προσπαθούσαμε να είμαστε πιο κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είχαμε πολύ καλές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες και επεκτείναμε τις συναλλαγές μας, ενώ άρχισαν να ρέουν άμεσες επενδύσεις στο έδαφος της Ρωσίας, οπότε αρχίσαμε να αναπτύσσουμε.

Θεωρείτε την εκκένωση της Χερσώνας σημάδι παρακμής; Ή μήπως θυσίασε στρατηγικά ένα πιόνι σε αντάλλαγμα για την επόμενη κίνησή του;

Δεν ήθελε να χάσει τον Kherson, αλλά τοποθετήθηκε με τέτοιο τρόπο που δεν υπήρχε γυρισμός. Έτσι ήταν στριμωγμένο. Δεν ξέρει τι να κάνει

Ναι, αυτό είναι σημάδι οπισθοδρόμησης. Αλλά ήταν μια συντονισμένη αποχώρηση, επειδή ήταν σαφές ότι ο στρατός του Πούτιν δεν ήταν σε θέση να κρατήσει αυτήν την περιοχή και να προχωρήσει περαιτέρω. Ωστόσο, η δημοσιότητα δεν το χαρακτηρίζει ως οπισθοδρόμηση. Αλλά ο κόσμος, φυσικά, και όλοι αυτοί οι προπαγανδιστές στη Ρωσία, καταλαβαίνουν ότι αυτή είναι μια πραγματική αλλαγή στην όλη κατάσταση και η διάθεση αλλάζει. Και νομίζω ότι πολλοί Ρώσοι αρχίζουν να αναθεωρούν τη στάση τους απέναντι στον Πούτιν.

Πολλοί αναλυτές εικάζουν ότι ο Πούτιν εκκένωσε τη Χερσώνα για να χρησιμοποιήσει μικρά πυρηνικά όπλα. Πιστεύετε σε αυτή την άποψη?

Όχι, φυσικά δεν ήθελε να χάσει τον Kherson, αλλά τοποθετήθηκε με τέτοιο τρόπο ώστε να μην υπάρχει γυρισμός. Έτσι ήταν στριμωγμένο. Δεν ξέρει τι να κάνει. Είναι πολύ νευρικός. Δεν θέλει να ηττηθεί, αλλά δεν μπορεί να κερδίσει. Και για αυτόν, αυτό είναι μια καταστροφή, μια ψυχολογική καταστροφή. Και δείτε πόσο τεταμένος είναι. Ενώ ανήγγειλε την αποχώρηση των στρατευμάτων από εκεί, απλώς εξαφανίστηκε και δεν ήθελε να συνδέσει αυτή την απόφαση με τον εαυτό του. Αλλά οι άνθρωποι, φυσικά, καταλαβαίνουν ότι μόνο αυτός μπορεί να πάρει μια τέτοια απόφαση. Γι’ αυτό λέω ότι η γενική στάση του λαού, του απλού ρωσικού λαού, καθώς και των ανθρώπων του κύκλου του, αρχίζει να αλλάζει.

Πώς επηρέασαν οι οικονομικές κυρώσεις την κοινή γνώμη στη Ρωσία;

Όταν ανακοινώθηκαν όλες αυτές οι κυρώσεις την άνοιξη, οι οικονομολόγοι εκτίμησαν ότι θα υπήρχε μια πραγματική καταστροφή για τη ρωσική οικονομία και θα ήταν μια πολύ γρήγορη συρρίκνωση της οικονομίας. Όμως, όπως γνωρίζετε, η διαδικασία λήψης αποφάσεων για τις κυρώσεις έχει επιβραδυνθεί για έναν απλό λόγο, δηλαδή τον τομέα της ενέργειας, ο οποίος είναι ένας πολύ ευαίσθητος τομέας για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Γι’ αυτό, αντί να συμπιέσουν την οικονομία κατά 10-11%, όπως περίμεναν οι οικονομολόγοι, οι κυρώσεις μόλις πέτυχαν να συμπιέσουν την οικονομία, ενώ το ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί κατά περίπου 6-7% φέτος.

Πώς θα μπορούσε να τελειώσει αυτός ο πόλεμος και ποια είναι μια πιθανή νίκη για τη Ρωσία;

Για τη Ρωσία, δεν υπάρχει νίκη. Ο Πρόεδρος Πούτιν ήθελε να κερδίσει και να εμφανιστεί ως ο συλλέκτης των ρωσικών εδαφών και ο πιο ισχυρός και σεβαστός ηγέτης στον κόσμο. Όμως απέτυχε. Και είναι ήδη ξεκάθαρο ότι το τέλος της εποχής Πούτιν έχει ξεκινήσει, ότι είναι η αρχή του τέλους. Νομίζω ότι αυτή η τελική διαδικασία θα διαρκέσει περίπου δύο χρόνια. Αλλά είναι ήδη σαφές ότι ο Πρόεδρος Πούτιν δεν κατάφερε και δεν θα πετύχει αυτό που ήθελε να πετύχει. Αλλά δημιούργησε μεγάλα προβλήματα στη Ρωσία και στον ρωσικό λαό. Η Ρωσία θα υποφέρει και ήδη υποφέρει.

Οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Ελλάδας αυτές τις μέρες πέφτουν σε γκρίζο σημείο. Πώς έβλεπε η ρωσική πολιτική τον ρόλο της Ελλάδας στην εποχή σας;

Στην εποχή μου είχαμε ένα μεγάλο όραμα για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ελλάδα ειδικότερα. Και δεν υπήρχε αμφιβολία ότι θέλαμε να ανέβουμε σε μια βάρκα και να πλεύσουμε προς την ίδια κατεύθυνση. Νομίζω ότι όλα ήταν υπέροχα τότε και οι Ρώσοι εξακολουθούν να αγαπούν πολύ την Ελλάδα. Ειδικά όταν έρχονται για διακοπές, βλέπουν τη ζεστή στάση του ελληνικού λαού. Και φυσικά, ο ιστορικός μας δεσμός είναι πολύ στενός, και μετά υπάρχει η θρησκεία, και με αυτούς τους όρους, ήμασταν πολύ κοντά. Αλλά από άποψη πολιτικής και διπλωματικών σχέσεων, είναι πολύ ατυχές που το καθεστώς του Πούτιν επέλεξε μια τέτοια μέθοδο. Και νομίζω ότι οι σχέσεις με την Ελλάδα θα αποκατασταθούν πολύ γρήγορα. Νομίζω ότι όχι απαραίτητα μια πολύ δημοκρατική κυβέρνηση, που θα μπορούσε να είναι η επόμενη, μετά τον Πούτιν, σε κάθε περίπτωση, οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση, το πρώτο πράγμα που θα έκανε είναι να αποκαταστήσει τις σχέσεις με μια χώρα όπως η Ελλάδα.